Uyarılmış pluripotent kök hücrelerin anjiyojenik etkilerinin akut bacak iskemisinde araştırılması
Özet
Endotelyal öncül hücreler, kemik iliğinden köken alarak kana geçen ve yüksek derecede farklılaşma
potansiyeline sahip olan kök hücrelerden oluşmaktadır. Bu hücreler anjiyogenezde, tümör
büyümesinde rol oynamaktadır. Çeşitli sitokinler, büyüme faktörleri ve hormonların etkisi ile
harekete geçerek, yerleştiği bölgelerde kan damarı oluşumunu sağlarlar. Bu hücrelerin hasar görmüş
dokuların onarımında rol oynadıkları bilinmektedir. Endotel progenitör hücreler miyokard infarktüs
gibi kalp ve damar hastalıkları sonrasında harekete geçerek, kalp krizinden zarar gören kan
damarlarının onarımını sağlarlar. Bu hücreler anjiyogenezis ve vaskülogenez de büyük bir rol
oynamaktadırlar. Endotelyal progenitör hücreleri farklı kaynaklardan elde edilmesi ve bu hücreleri
rejeneratif tıp alanında kullanması birçok bilim insanının ilgisini çekmiştir. Embriyonik kök
hücrelerden endotelyal progenitör hücre elde etmek son yılların önemli projelerinde yer almıştır.
2006 yılında Yamanaka ve arkadaşları tarafından bilim dünyasına sunulan uyarılmış pluripotent kök
hücreler, rejeneratif tıp ve kök hücre biyolojisinde yeni bakış açısı yaratmıştır. Bu hücreler
avantajlarından dolayı birçok araştırmacı tarafından farklı amaçlarla araştırılmıştır.
Tamamlanan bu projede, son dönemde geliştirilen uyarılmış pluripotent kök (uPK) hücreler
kullanılarak ilk aşamada, Flk1+ öncül hücreler elde edildi. İzole edilen hücreler iki farklı hücre
gurubuna yani endotelyal öncül hücrelere (CD31+
, AC133+
) ve düz kas hücrelerine (αSMA+)
farklılaştırıldı. Bu projede damar oluşumunda (anjiogenezis ve revaskülarizasyon) önemli rol
oynayan iki hücre grubu in vitro koşullarda üretildi ve bu hücrelerin endotelyal ve düz kas hücrelerine
dönüştükleri günümüzün gelişmiş teknolojik metotlarıyla (immün boyama, qRT-PCR ve MACS)
karakterize edildi.