Karçal Dağları’nın Buzul Jeomorfolojisi ve Paleoiklimsel Değerlendirilmesi (Doğu Karadeniz-Artvin)
Özet
Anadolu, uygun yükselti, bakı ve eğim değerleri nedeniyle Kuvaterner’de buzullaşmaya
uğramıştır. Küçük Kafkas Dağları’nın batısındaki Karçal Dağları da buzullaşmaya uğrayan alanlar
arasında yer almaktadır. Kuzeydoğu Anadolu’da Artvin ilinin Şavşat ilçesinin batısındaki Karçal
Dağları, 3.400 m’yi aşan yükseltisi ile Küçük Kafkasların batı bölümünde bulunmaktadır. Karçal
Dağları’nın dorukları Karadeniz’e yaklaşık 40 km mesafededir ve Doğu Karadeniz Dağları’ndan Çoruh
Nehri tarafından ayrılmış yüksek bir kütle özelliği taşımaktadır. Dağın genel jeolojik yapısı
volkanitlerden oluşmaktadır.
Karçal Dağları’nda yer alan Karçal buzul vadisi içerisindeki moren depoları üzerinden alınan
örneklere uygulanan 36Cl kozmojenik yüzey yaşlandırmaları ile bu bölgenin ilk defa buzul kronolojisi
ortaya konulmuştur. Yaşlandırmalar 2.712 m ile 2.180 m arasındaki yükseltilerden alınan 10 örneğe
uygulanmıştır. Bu örneklerden 2.712 m ile 2.564 m yükseltiler arasından alınan 4 örnek ortalama 15,7 ±
1,3 binyıl öncesine (Geç Buzul Dönemi), 2.433 m ile 2.180 m yükseltiler arasından alınan 6 örnek ise
ortalama 19,9 ± 1,2 binyıl (Son Buzul Maksimumu) öncesine tarihlendirilmiştir. Karçal Vadisi’nden
elde edilen yaşlandırmalar, Doğu Karadeniz Dağları’nda daha önce yapılmış olan çalışmalar ile de
uyumludur