| dc.description.abstract | Bu tezin konusu, 1980'lerde Çin Halk Cumhuriyeti (ÇHC) ve Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği'nde (SSCB) gerçekleştirilen kapsamlı ekonomik ve siyasal reformların karşılaştırılması ve söz konusu reformların her iki devletin dış politikalarına yansımalarıdır. ÇHC ve SSCB'de sosyalist ideoloji rehberliğinde kurulmuş olan iktisadi ve siyasi sistemler, 1970'lerden itibaren tıkanmaya başlamıştır. Gerek içeride rejimi sağlamlaştırmak gerekse Batı Bloku karşısındaki konumlarını pekiştirmek için başvurulan yöntem ise köklü reformları gerçekleştirmek olmuştur. Ancak ÇHC ve SSCB'de hedeflenen ekonomik ve siyasal reformların planlanma aşamaları ve uygulanma biçimleri farklılıklar göstermiştir. Dolayısıyla aynı hedefe hareket eden ÇHC ve SSCB'nin söz konusu reformlar neticesinde ulaştıkları sonuçlar da son derece farklı olmuştur. İki ülkenin iç dinamiklerindeki bu dönüşümler dış politikalarını da doğrudan etkilemiştir. Deng Xiaoping'in uyguladığı ve "sosyalist piyasa ekonomisi"ne evrilen ekonomik reform, Çin'in iktisadi ve demografik özellikleri de göz önünde bulundurularak öncelikle kırsal bölgelerde başlatılmış, giderek kentlere teşmil edilmiştir. Siyasal alanda ise Kültür Devrimi'nin olumsuz etkileri tasfiye edildikten sonra, Çin'de "dışa açılma" kararı alınmış ve "Çin modeli sosyalizm" düşüncesi de bu dönemde ortaya çıkmıştır. İktidardaki Çin Komünist Partisi (ÇKP)'nin kararlarının verimli şekilde uygulanması sonucu, ülkede hızlı ekonomik büyümeyle birlikte daha güçlü bir siyasal yapı inşa edilmiştir. Bütün bu dönüşümün dış politikaya yansıması da "bağımsız ve barışçı bir dış politika" anlayışı olmuştur. Aynı dönemde SSCB'de perestroyka ve glasnost (yeniden yapılanma ve açıklık, şeffaflık) adı verilen bir ekonomik ve siyasi reform uygulanmaya başlanmıştır. Gorbaçov'un başlattığı bu reformlar, dış politikaya "yeni düşünce" adıyla yansımış ancak başarısız olmuş, Sovyetler Birliği Komünist Partisi (SBKP) Doğu Blokundaki etkisini ve ülkedeki iktidarını kaybetmiştir. Neticede, SSCB dağılmıştır. Buna karşılık ÇHC'de ise Deng Xiaoping'in yaptığı reformlar, Çin ekonomisinin kalkınmasını sağlamış, halkın yaşam standartlarını belli oranlarda yükseltmiş, ÇKP'nin varlığını ve iktidarını korumuş, hatta daha da sağlamlaştırmış, ülkenin uluslararası sistemdeki yerini ve ağırlığını artırmıştır.
The subject of this thesis is the comparison of the comprehensive economic and political reforms in the People's Republic of China (PRC) and the Union of Soviet Socialist Republics (USSR) in the 1980s and their reflections on the foreign policies of the two states. The economic and political systems established in the PRC and the USSR under the guidance of socialist ideology began to be blocked from the 1970s. In order to consolidate the regime and to consolidate its positions against the Western Bloc, the method applied was to realize radical reforms. However, the stages of planning and implementation of the economic and political reforms targeted in the PRC and the USSR differed. Accordingly, the results of the reform PRC and the USSR, which focused on the same objective, were quite different too. These transformations in the internal dynamics of the two countries directly affected their foreign policies. The economic reform that Deng Xiaoping practiced and after evolved to into a socialist market economy was first initiated in rural areas, taking into account the economic and demographic characteristics of China, and was gradually extended to the cities. In the political field, after the negative effects of the Cultural Revolution were liquidated, the decision of "opening to foreign" was taken in China and the idea of "Chinese model socialism" emerged in this period. As a result of the efficient implementation of the decisions of the ruling Communist Party of China (CPC), a stronger political structure was built in the country with rapid economic growth. The reflection of this transformation on foreign policy has been an independent and peaceful foreign policy. In the same period, an economic and political reform called perestroika and glasnost (restructuring and openness, transparency) was introduced in the USSR. These reforms initiated by Gorbachev were reflected in foreign policy as "new thinking", but failed, the Communist Party of the Soviet Union (CPSU) lost its influence in the Eastern Bloc and its power in the country. Eventually, the USSR has been collapsed. In return, the reforms of Deng Xiaoping was providing for the development of the Chinese economy, increased the living standards of the population a certain extent, maintained and strengthened the existence of CPC and it increased the place and weight of the country in the international system in PRC. | tr_TR |
