Obezite, atopi ve allerjik hastalıklar

Abstract

Obesitenin astım açısından bir risk faktörü olduğu son yıllarda yapılan çalışmalarla gösterilmiştir. Obezlerde artan adipositlerden salınan proinflamatuar sitokinlerin astımdaki TH2 tarafına kayan inflamatuar yanıtı arttırdığı öne sürülmüştür. Ayrıca obez hastalarda akciğer kapasiteleri de düşüktür. Bu nedenle obez hastalarda astımın neden bu kadar fazla görüldüğü net olarak anlaşılamamıştır. Astımlı hastalarda ya da okul çocuklarında bu konuda yapılmış, çok geniş çalışmalar vardır. Ancak literatürde obezite ile allerjik rinit, atopik dermatit gibi diğer allerjik hastalıklar arasındaki ilişki çok fazla çalışılmamıştır. Bu çalışmada, obez hastalarda allerjik yakınmaların ve atopik duyarlanmanın sıklığını araştırılması amaçlandı. Kasım 2010-Nisan 2011 arasında Ankara Üniversitesi, Çocuk Endokrinoloji Polikliniği’ne sadece obezite nedeniyle başvuran Vücut Kitle İndeksi (VKİ) yaşa göre %95 olan 50 hasta çalışmaya dahil edildi. Hastalara allerjik hastalıkları değerlendirmek amacıyla bir anket formu (ISAAC-International Study of Asthma and Allergies in Childhood) dağıtıldı. Tüm hastalara solunum fonksiyon testi ve 14 inhalan allerjen ile epidermal deri testi yapıldı. Hastaların 6 ‘sında (%12) cilt testlerinde ev akarı, çayır polenleri ya da küf mantarları ile pozitiflik bulundu. Hastaların anket formlarının değerlendirilmesinde, 15 hastada astım, 31 hastada alerjik rinit, 6 hastada da atopik dermatit düşündüren yakınmalarının olduğu görüldü. Bu hastaların altısında cilt testlerinde pozitiflik saptanması ile allerjik astım tanısı konuldu. Anket sorularına göre daha önce hışıltı atağı geçiren, gece öksürüğü yakınması olan ve egzersizle öksürük yakınması olan ve olmayan hastaların solunum fonksiyon testlerinde anlamlı fark bulunmadı. FEV1 değeri %80’in altında düşük saptanan 8 hastanın 5’inde astım düşündüren yakınmalar olduğu görüldü. 5 hastanın da 2’sinde cilt testlerinde allerjik duyarlılık saptandı. Sonuçta obezite nedeniyle başvuran hastaların değerlendirmesinde, %12 oranında allerjik duyarlılık bulundu. Astımı destekleyen, gece öksürüğü, egzersiz intoleransı, hışıltı atakları olan hastaların çoğunda cilt testlerinde duyarlılık bulunmaması ve solunum fonksiyonlarının normal bulunması nefes darlığı gibi yakınmaların allerji dışında nedenlerle olabileceğini, obeziteden dolayı astım benzeri yakınmaların oluşabileceğini desteklemektedir.