Çocukluk çağı örseleyici yaşantıları: Geç ergenlik döneminde duygu düzenleme, psikolojik uyum ve sağlamlık
Özet
Bu çalışmada çocukluk çağı örselenme yaşantılarının, pozitif negatif duygular, psikolojik uyum, duygu düzenleme güçlüğü ve psikolojik sağlamlık ile ilişkisi incelenmiştir. Aynı zamanda, çocukluk çağı örselenme yaşantıları ile geç ergenlik dönemindeki psikolojik sağlamlık arasındaki ilişkide negatif duyguların, duygu düzenleme güçlüğünün ve psikolojik uyumun aracı rolü araştırılmıştır. Araştırmanın örneklemini, 18-20 yaş arası 342 üniversite öğrencisi oluşturmaktadır. Araştırmada katılımcıların çocukluk çağı örselenme yaşantıları, psikolojik sağlamlıkları, pozitif negatif duyguları, duygu düzenleme güçlükleri ve psikolojik uyumları değerlendirilmiştir. Bu amaçla, Çocukluk Çağı Örselenme Yaşantıları Ölçeği (ÇÖYÖ), Psikolojik Sağlamlık Ölçeği (PSÖ), Duygu Düzenlemede Güçlükler Ölçeği (DDGÖ), Pozitif ve Negatif Duygu Ölçeği (PANAS), Kişilik Değerlendirme Ölçeği (KİDÖ) ve demografik bilgi formu kullanılmıştır. Araştırma soruları doğrultusunda yapılan analizler sonucunda, çocukluk çağı örselenme yaşantısı ile pozitif duygular hariç diğer tüm değişkenler arasında anlamlı ilişki bulunmuştur. İstismar düzeyi yüksek ve düşük gruplarının karşılaştırıldığı analiz sonucunda, istismar düzeyi yüksek olan grubun daha fazla duygu düzenleme güçlüğü yaşadığı, daha çok negatif duygular deneyimlediği, sağlıksız psikolojik uyum geliştirdiği saptanmış; psikolojik sağlamlık ve pozitif duygu düzeyleri arasında ise iki grup arasında anlamlı bir farklılık bulunmamıştır. Çocukluk çağı örselenme yaşantıları ve psikolojik sağlamlık arasındaki ilişkide duygu düzenleme güçlüğü, negatif duygular ve psikolojik uyumun aracı rolünün değerlendirildiği analizin sonuçları ise bu değişkenlerin aracı rolüne işaret etmektedir. Değişkenlerin ayrı ayrı değerlendirilmesi durumunda ise psikolojik uyumun aracı etkisi olduğu bulunmuştur. Bu araştırma, çocukluk istismar ve ihmal yaşantılarının uzun dönem etkilerini ve örselenme yaşantıları ile psikolojik sağlamlık arasındaki ilişkide psikolojik uyumun aracı rolünü ortaya koyması bakımından önemlidir. Anahtar Sözcükler: Çocukluk çağı örselenme yaşantıları, duygu düzenleme güçlüğü, psikolojik sağlamlık, psikolojik uyum, pozitif negatif duygular
In this study, the relationship between childhood abuse history, positive negative emotions, psychological adjustment, emotion regulation difficulty and psychological resilience were investigated. At the same time, the relationship between childhood abuse history and psychological resilience during the late adolescence was investigated for the role of negative emotions, difficulties in emotion regulation and psychological adjustment. The sample of the study consisted of 342 university students aged between 18-20 years. In the research, childhood abuse history, psychological resilience, positive negative emotions, emotion regulation difficulties and psychological adjustment of the participants were evaluated. For this purpose, Childhood Trauma Questionnaire (CTQ), Connor Davidson Resilience Scale's (CD- RISC), Difficulties in Emotion Regulation Scale (DERS), Positive and Negative Emotion Scale (PANAS), Personality Assesment Questionnaire (PAQ) and demographic form were used. As a result of the analyzes conducted according to the research questions, a significant relationship was found between all the variables except childhood abuse history and positive emotions. As a result of the analysis comparing the high and low abortion groups, it was found that the group with high level of abuse experienced more emotion regulation, experienced more negative emotions, developed unhealthy psychological adjustment, and no significant difference was found between psychological resilience and positive emotion levels. The results of the analysis which evaluated the mediator role of emotion regulation, negative emotions and psychological adjustment in the relationship between childhood abuse history and psychological resilience, indicate the mediating role of these variables. Psychological adjustment was found to be mediating when the variables were evaluated separately. This research is important in terms of revealing the long-term effects of childhood abuse and neglect experiences and the mediating role of psychological adjustment in the relationship between trauma and psychological resilience. Keywords: Childhood abuse history, Difficulties in Emotion regulation, psychological resilience, psychological adjustment, positive negative emotions