Türkiye'de 1980 sonrası neoliberal dönemde iktidar-mekân ilişkisi ve muhafazakâr kentin inşası

Abstract

1970'lerden itibaren tüm dünyada hâkimiyet kurmaya başlayan neoliberal ideolojinin uygulayıcıları muhafazakâr karakterli aktörler olmuşlardır. Türkiye'de de 1980 askeri darbesi ile başlayan bu neoliberal dönüşüm süreci Turgut Özal önderliğinde başlamış ve şiddetini artırarak devam etmiştir. Dolayısıyla muhafazakârlık ve neoliberalizm sürekli olarak birbirlerini besleyen ideolojiler olarak yükselişlerini ve hâkimiyetlerini birbirleri üzerinden sağlamışlardır. Tez bu çerçevede neoliberal ve muhafazakâr ideoloji arasındaki birlikteliğin rastlantısal veya dönemsel olamayacağı önermesiyle bu iki ideolojinin kurdukları koalisyonun ideolojik ve mekânsal boyutlarını ortaya koymayı hedeflemektedir. Bu kapsamda Türkiye Cumhuriyeti tarihi boyunda muhafazakârlığın gelişim süreci ile birlikte ekonomide ve kentsel mekândaki dönüşümler ve kırılma noktaları tespit edilerek bu iki ideolojinin hem mekânsal anlamda hem de ideolojik anlamda birbirlerini nasıl besledikleri ortaya konulmaya çalışılmıştır.

Practitioners of neoliberalism which established dominance all over the world from 1970's, were being frequently conservative actors. In Turkey neoliberal transition has started under Turgut Özal leadership and continued with increasing intenseness. So conservatism and neoliberalism which supports each other, always establish their dominance by using each other. In this context, thesis aims to reveal ideological and spatial aspects (dimensions) of the coalition constituted by neoliberal and conservative ideologies with the theorem of togetherness between these two ideologies cannot be coincidental and seasonal. Within this scope, it is endeavored to reveal how those two ideologies support each other in spatial and ideological meaning by determining transformations and break points in economy and urban space in conjunction with development process of conservatism during the history of Republic of Turkey.