GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİ ASMA GEN POTANSİYELİNİN RAPD(Random Amplified Polymorphic DNA) TEKNİĞİ İLE MOLEKÜLER ANALİZİ
Göster/ Aç
Tarih
2005Yazar
AĞAOĞLU, Y. Sabit (Proje Yürütücüsü)
ERGÜL, Ali (Ortak Yazar)
ARAS, Sümer (Ortak Yazar)
KARATAŞ, Hüseyin (Ortak Yazar)
KARAAĞAÇ, Eda (Ortak Yazar)
Ziraat Fakültesi
Üst veri
Tüm öğe kaydını gösterÖzet
Bu araştırmada, Bağcılık yönünden Güneydoğu Anadolu Bölgesinin üç önemli ili Diyarbakır, Gaziantep, Şanlıurfa nın asma gen potansiyelinin DNA düzeyinde belirlenmesi amacı ile; bölgeden Tekirdağ Bağcılık Araştırma Enstitüsündeki Milli Koleksiyon Bağına aktarılan çeşitler ile yine bu bölgeden tarafımızdan toplanan asma (V. vinifera L.) çeşit populasyonlarının genetik analizleri gerçekleştirilmiştir. Deneme materyallerinden sağlanan sürgün ucu-genç yapraklar DNA izolasyonu amacı ile kullanılmış, genetik tanımlamalar RAPD (Random Amplified Polymorphic DNA) tekniği ile yapılmıştır. Araştırmada 75 RAPD primeri ile ön çalışmalar yapılmış; amplifikasyonu iyi polimorfizmi yüksek primerlerden 25 adedi seçilmiştir. Diyarbakır ilinde yetişen 38 çeşit ve bu ilden Milli Koleksiyon Bağı na aktarılan 8 çeşit olmak üzere toplam 46; Gaziantep ilinde yetişen 35 çeşit ve bu ilden Milli Koleksiyon Bağına aktarılan 11 çeşit olmak üzere toplam yine 46 ve Şanlıurfa ilinde yetişen 40 çeşit ve bu ilden Milli Koleksiyon Bağı na aktarılan 9 çeşit olmak üzere toplam 49 çeşidinin (Vitis vinifera L.) seçilen bu 25 dekamer primer kullanılarak çeşitler arası genetik benzerlikler ortaya konmuş ve çeşitler ayırt edilmiştir. İllerdeki çeşitler arasında saptanan genetik ilişkiler benzerlik indeksi ve dendogram düzeyinde gerçekleştirilmiştir. Diyarbakır üzüm çeşitleri arasında en düşük benzerlik Hasani-Amorku çeşitleri arasında (0.630), en yüksek benzerlik oranı ise Şaraplık-Avkenek çeşitleri arasında (0.918) görülmüştür. Gaziantep üzüm çeşitleri arasında en düşük benzerlik Timbo-Rumi çeşitleri arasında (0.553), en yüksek ise Dımışkı-Külahi arasında (0.952) saptanmıştır. Şanlıurfa çeşitleri arasında ise en düşük değerler Tilgören-Kabarcık çeşitleri arasında (0.578), en yüksek değerler ise Azezi-Kayısı çeşitleri arasında (0.908) tespit ediliştir. Çeşitlerdeki nispeten yüksek genetik benzerlik oranı dendogramlara da yansımıştır. Diyarbakır ilindeki dendogram, farklı dallanmalardan ziyade iç içe girmiş değişik sayıda çeşit içeren alt gruplardan oluşmuştur. Bunlarda ise bağlantı oluşturan çeşitler dışında temel olarak beş grup oluşmuş olup 1. Grupta 3, 2. Grupta 3, 3. Grupta 6, 4. Grupta 8 ve 5. Grupta 17 çeşit yer almıştır. Diyarbakır ilinde olduğu gibi Gaziantep iline ait üzüm çeşitlerinin arasındaki yüksek benzerlik oranı da dendograma yansımıştır. Dendogramda bağlantılar oluşturan çeşitler dışında temel olarak 1. Grupta 3 çeşit, 2. Grupta 6 çeşit, 3. Grup 4 çeşit, 4. Grupta 9 çeşit, 5. Grupta 11 çeşit ve 6. Grupta 4 çeşit yer almıştır.. Şanlıurfa ili çeşitlerinde de diğer iki ilde (Diyarbakır ve Gaziantep) olduğu gibi aralarında yüksek genetik benzerliklere ulaşmıştır. Dendogram dağılımı ise iç içe girmiş değişik sayıda çeşit içeren alt gruplardan oluşmuştur. Aralarında bağımsız bağlantılar gösteren çeşitler dışında genel olarak 1. Grupta 3 çeşit, 2. Grupta 6 çeşit, 3. Grupta 20 çeşit, 4. Grupta 8 çeşit ve 5. Grupta 4 çeşit yer almıştır.