Konya’da şehirleşmeye bağlı bağıl nem ve su buharı basıncı değişiklikleri
Özet
Bu çalışmada şehirleşmenin nemlilik üzerindeki etkisini ortaya koymak amacıyla Konya ve Karapınar
Meteoroloji İstasyonlarının bağıl nem ve su buharı basıncı verileri ele alınmıştır. Nemliliğin gün içindeki
değişimini saptamak için 07:00, 14:00, 21:00 ve günlük ortalamaya ait veriler değerlendirilmiştir. Şehirlerde
yıl içinde bütün aylarda 07:00, 21:00 ve günlük ortalamaya ait verilerde negatif, öğle saatlerinde ise pozitif
bağıl nem farkları saptanmıştır. Pozitif fark şehirlerde öğle saatlerinde yaşanan negatif şehir ısı adası ile
ilgilidir. Su buharı basıncı farkları ise bağıl nem farkları kadar belirgin değildir. Öğle saatleri dışında yılın
soğuk döneminde şehirler daha nemli iken sıcak dönemde ise daha kurudur. Öğle saatlerinde ise bütün aylarda
şehirler daha nemlidir. Sıcak dönemde şehirlerin daha fazla nem içermesi bu dönemde park ve bahçelerde
yapılan sulamadan kaynaklanmaktadır. Sıcaklık farkları ile bağıl nem farkları arasında tüm mevsimlerde ve
yıllık ortalamalarda tüm gözlem saatlerinde anlamlı negatif korelasyonlar saptanmıştır. Yani artan şehir ısı
adası şehirlerde bağıl nem miktarını düşürmektedir. Öğle saatleri dışında sıcaklık farkları ile su buharı basıncı
farkları arasında tüm mevsimlerde ve yıllık ortalamalarda anlamlı pozitif korelasyon saptanmıştır.
This study aims to show the effects of urbanization on humidity by considering water vapor pressure
and relative humidity data obtained from Konya and Karapınar Meteorology Stations. Mean values and those
obtained at 07.00, 14.00 and 21.00 hours were evaluated to determine differences in humidity throughout the
day. It was seen that in urban areas throughout the year, mean values and data recorded at 07.00 and 21.00
hours yielded negative relative humidity differences whereas data recorded in the afternoon yielded positive
ones. These positive differences were thought to be a result of the negative urban heat islands that form in
urban centers in the afternoon. Differences in water vapor pressure were not as significant as relative humidity
differences. While urban centers were more humid than suburban/rural areas in winter, they were drier in
summer except in the noon hours. At noon throughout the year, cities were more humid. Elevated urban
humidity in summer seemed to be a result of irrigation in parks and gardens. Significant negative correlations
were found between temperature and relative humidity differences in all annual mean values and observations
made throughout the year. Thus, it was concluded that the development of urban heat islands lead to decreased
relative humidity in cities. On the other hand, a significant positive correlation was found between temperature
and water vapor pressure differences in all seasonal and annual mean values, except in the afternoon
observations.