Doğu Trakya'da mezar tepelerinin ortaya çıkışı ve gelişimi
Özet
Doğu Trakya, Türkiye'de tümülüs yoğunluğu açısından oldukça dikkat çekici bir bölgedir. Erken Demir Çağından, M.S. III. yüzyıla, yani Roma Çağı'nın ortalarına kadar uzanan uzun bir zaman dilimi boyunca tümülüsler, Doğu Trakya'da bir ölü gömme geleneği olarak kullanılmıştır.Doğu Trakya'da tümülüs diye adlandırdığımız bu ölü gömme geleneği, M.Ö. 1200'le birlikte bölgeye gelen Trak kavimleri ile başlamıştır. Bu yeni gelen kavmin kullandığı mezar tepelerinde başlıca iki tip vardır: Dolmen ve taşlı tepe. Dolmenler ve taşlı tepeler özellikle Trakya'nın dağlık bölgelerinde görülürler. Bu mezar tepelerinin kullanımının M.Ö. VIII-VII.. yüzyıllara kadar sürdüğü anlaşılmaktadır.Doğu Trakya tümülüslerinde M.Ö. V. yüzyılın sonundan itibaren taş örgülü mezar yapıları ortaya çıkmaya başlar, M.Ö. IV. yüzyılla birlikte Trakya tümülüslerinde iki ayrı tip belirginleşmiştir. Makedonya tipi ile, yuvarlak planlı, kubbeli mezar tipi.Doğu Trakya tümülüslerinde taş örgülü mezar yapılarından başka kullanılan mezar tipleri de bulunmaktadır. Bunları çukur mezarlı tümülüsler, içinde lahit bulunan tümülüsler, basit kiremit mezarlı tümülüsler olarak ayırabiliriz.Ayrıca bu çalışmada, Ord. Prof. Dr. Arif Müfid Mansel'le başlayan sistemli tümülüs kazıları ve bölgede bu konu üzerine yapılan bütün kazı ve araştırmalar karşılaştırılarak incelenmiştir.Doğu Trakya'da tespit edilen tümülüsler 1: 90.000 ölçekli bir haritaya bulundukları koordinatlar göz önünde bulundurularak işlenmiş ve dönemleri belirlenebilen tümülüsler de haritada ayrıca belirtilmiştir. Elde edilen sonuçların istatistiki bir değerlendirmesi de yapılmıştır. Bu harita çalışmasıyla Trakya'da bulunan tümülüslerin antik kentlerle ve yollarla olan bağlantıları da gözler önüne serilmiştir.AbstractEastern Thrace, with its tumulus density is a very conspicuous region in Turkey. Through a long period, from the Early Iron Age till 3rd. Century AD. tombs were used as a burial tradition in Eastern Thrace.This burial tradition that we call tumulus, was begun to used in 1200 BC. with the Thracian tribes that migrated to the region. This new tribe used two burial types: Dolmen and stony hill. Dolmens and stony hills are especially seen in the mountainous regions of Thrace. These burial hills were used till 7th. Century BC.In eastern Thrace from the begining of last period of 5th. Century BC. in the tumuli burial structures made by Stones began to appear and by 4th. Century BC. two types became prominent. These are Macedonian type and circular and domed type burials.In Eastern Thrace also there are other types of burials besides burials constructed by Stone. We can sort these burials as pit grave tumuli and tumuli with sarcopaghi inside and simple tiled grave tumuli.Also in this research the systematic tumulus excavations launched by Prof. Arif Müfid Mansel and all the excavations and surveys on this issue about the region were compared and examined.Also the statistical evaluation of the achieved results were made. With this map study also the connection of of the Thracian tumuli between ancient cities and roads was brought into light.