Tükürükle ve nemle kontamine mine yüzeylerine uygulanan farklı fissür örtücülerin tutuculuk, mikrosızıntı ve adaptasyonlarının değerlendirilmesi
Özet
İn vitro koşullarda gerçekleştirilen çalışmamızda, tükrük ve nemle kontaminasyon riski bulunan hastalarda uygulanması önerilen fissür örtücü seçenekleri içerisinde yer alan; hidrofilik esaslı iki ayrı fissür örtücü; Embrace Wet Bond ve Smart Seal Loc F, hidrofobik yapıda ancak dehidratasyon ajanı ile birlikte kullanılan Ultraseal XT Plus/ Primadry ve hidrofobik esaslı bir diğer fissür örtücünün bonding ajanla kombinasyonunun (HeliosealF/ Optibond FL) klinik başarılarını şekillendirecek olan mikrogerilim bağlanma dayanımı, kopma tipleri, mikrosızıntıları fissürlere sızma performansları ve mine yüzeyine adaptasyonları karşılaştırılarak değerlendirilmiştir. Çalışmamızda in vitro testlerde 100 tanesi mikrosızıntı, 100 tanesi mikrogerilim ve 20 tanesi SEM değerlendirmelerinde kullanılmak üzere toplam 220 adet daimi 3. büyük azı dişi kullanılmıştır Fissür örtücülerin mikrosızıntısı 'boya sızıntısı test yöntemi' ile mineye bağlanma kuvveti ise 'mikrogerilim bağlanma dayanım testi' ile belirlenmiştir. Fissür örtücülerin mikrosızıntısı, fissürlere sızma özellikleri ve kopma tiplerinin değerlendirilmesinde stereomikroskop, mine yüzeyine adaptasyonlarında ise SEM kullanılmıştır. Mine yüzeyinin kuru, nemli ve tükürükle kontamine olmasının fissür örtücülerin değerlendirilen özelliklerini ne yönde etkilendiğinin belirlenmesi sonucunda; Hidrofilik yapıdaki fissür örtücüler olan Embrace Wet Bond ve Smart Seal&Loc F' nin tükürükle ya da nemle kontamine mine yüzeylerine uygulanmasının mikrosızıntı ve mikrogerilim bağlanma dayanımlarını istatistiksel olarak anlamlı düzeyde etkilemediği sonucuna varılmıştır. Kuru, nemli ve tükürükle kontamine ortamlarda hem Primadry + Ultraseal XT Plus'un hem de Optibond FL+ Helioseal F' in mikrosızıntısının anlamlı düzeyde değişmediği gözlenmiştir. Buna karşın minenin hem nem hem de tükürükle kontamine olmasının bağlanma performanslarını anlamlı düzeyde azalttığı belirlenmiştir. Çalışmamızda tükürükle kontamine mine yüzeylerine fissür örtücülerin fissürlere adaptasyonu ve fissür derinliklerine sızma özelliklerinin SEM ile değerlendirilmesi ile en iyi sonuçlar Optibond FL + Helioseal F grubunda gözlenmiş bunu Ultraseal XT Plus+ Primadry kombinasyonu izlemiştir. Rezin esaslı hidrofilik fissür örtücüler içerisinde Embrace Wet Bond' un mineye adaptasyonunun Smart Seal&Loc F' e oranla daha başarılı ancak klinik uygulamalar için yetersiz olduğu sonucuna varılmıştır. SEM ile yaptığımız değerlendirmelerde; en sık ve uzun rezin uzantılarına kuru mine yüzeylerine uygulanan Optibond FL+Helioseal F ve Ultra Seal XT Plus + Primadry gruplarında rastlanmış, rezin uzantıları ile mine yüzeyi arasında sıkı bir mikrokenetlenme oluştuğu gözlenmiştir. Özellikle Optibond FL+Helioseal F grubunda nemli hatta tükürükle kontamine yüzeylerde dahi rezin uzantıları ile mine yüzeyi arasında sıkı bir bağlantının oluştuğu, yer yer rastlanan adaptasyon kayıplarının ise dar ve kısa sahalarla sınırlı kaldığı saptanmıştır. Embrace Wet Bond ve Smart Seal & Loc F'ın kütlesel ayrılmalar şeklinde gözlenen adaptasyon kayıplarında, mine-rezin ara yüzünde kısa rezin uzantılarının bulunduğu gözlenmiştir. Mineye adaptasyon, fissürlerin derinliklerine sızma ve oluşan rezin uzantılarının nitelikleri açısından da Optibond FL+ Helioseal F' grubunun belirgin üstünlük taşıdığı belirlenmiştir Kuru, nemli ve tükürükle kontamine mine yüzeylerine uygulanan fissür örtücülerin, fissür tabanına sızma performansının değerlendirilmesi sonucunda; uygulanan fissür örtücü ve yüzey özelliklerinden bağımsız olarak fissür örtücüler en iyi sığ, daha sonra orta derinlikteki fissürlere sızmış, derin fissürlerde ise tüm gruplarda boşluklara rastlanılmıştır. Ayrıca sızma performanslarının tükrük ve nem kontaminasyonundan olumsuz yönde etkilendiği saptanmıştır. Derin fissürlere en iyi sızma performansı Optibond FL+Helioseal F grubunda gözlenmiştir. Hem nemli hem de tükürükle kontamine örneklerin hiçbirisinde Embrace Wet Bond ve Smart Seal & Loc F' ın derin fissürlerin tabanına sızamadığı izlenmiştir. Çalışmamızda fissür örtücülerin mine yüzeylerinden kopma tiplerinin değerlendirilmesi sonucunda; Optibond FL+Helioseal'in kuru, nemli ve tükürükle kontamine mine yüzeylerinden de en fazla karışık tipte, Embrace Wet Bond ve Smart Seal&Loc F' in en çok adeziv tipte, Ultraseal XT Plus'un ise kuru mine yüzeylerinden en fazla karışık, nemle ve tükürükle kontamine yüzeylerden ise en çok adeziv tipte koparak ayrıldığı belirlenmiştir. Çalışmamızdaki tükürükle kontamine, nemli ve kuru mine yüzeylerinde uygulanan farklı fissür örtücülerin performanslarının karşılaştırılması sonucunda; hem tükürükle hem de nemle kontamine mine yüzeylerine uygulanan hidrofobik yapıdaki fissür örtücü kombinasyonlarının mikrosızıntı değerlerinin hidrofilik yapıdaki fissür örtücülere göre daha düşük olduğu saptanmıştır. Bu bulgunun kullanılan rezin esaslı hidrofobik fissür örtücülerin nem duyarlılığını azaltan dehidratasyon ajanı veya bonding ajanlarla kombine olarak kullanılmasından kaynaklandığı düşünülmüştür Kuru mine yüzeylerine uygulanan hidrofobik fissür örtücü kombinasyonlarını mikrosızıntıları arasında fark bulunmamıştır. Bu bulgu hidrofobik fissür örtücülerle kombine olarak kullanılan dehidratasyon ve bonding ajanların kuru mine yüzeylerinde mikrosızıntı üzerine anlamlı bir katkısı olmadığını göstermiştir. Hem tükürük hem de nemle kontamine mine yüzeylerine uygulanan fissür örtücüler arasında en yüksek bağlanma dayanımı değerleri sırasıyla; Optibond FL+ Helioseal F >Embrace Wet Bond > Smart Seal&Loc F > Primadry + Ultraseal XT Plus olarak gözlenmiştir. Embrace Wet Bond' un mikrogerilim bağlanma dayanımının yüksek olmasına karşın diğer ölçütlerdeki başarısının düşük olmasının klinik başarısını olumsuz yönde etkileyebileceği düşünülmüştür. Tez çalışmamızda in vitro koşullarda elde edilen bulgulara dayanarak kuru mine yüzeylerinde hidrofobik fissür örtücüler olan Primadry+Ultraseal XT Plus ve Optibond FL+Helioseal F kombinasyonlarının başarılarının benzer olduğu saptanmıştır. Çalışmamızda hidrofilik yapıdaki Embrace Wet Bond ve Smartseal Loc&F'in mevcut yapısı ile nem ve tükürük kontaminasyon riski bulunan hastalar için klinik uygulamalarda önerilebilecek iyi bir seçenek olamayacağı düşünülmüştür Hem tükürük hem de nemle kontamine mine yüzeylerinde değerlendirilen tüm ölçütlerde en başarılı sonuçlar Optibond FL+Helioseal F grubunda elde edilmiştir. İn vitro koşullarda elde ettiğimiz bu bulgu tükürük ve nem kontaminasyon riskinin bulunduğu koşullardaki fissür örtücü uygulamalarında en iyi seçeneğin Optibond FL+Helioseal olduğunu göstermiş ve bu kombinasyonunun diğer fissür örtücülere oranla daha başarılı klinik sonuçlar doğuracağı düşünülmüştür.AbstractThis in vitro study makes a comparative evaluation of fissure sealants suggested to be deployed in patients prone to risk of contamination by saliva and moisture in terms of microtensile bond strength, microleakages, adaptations on enamel surfaces and penetration, features that define would their clinical success. The sealants used in this study are the two hydrophilic sealants Embrace Wet Bond and Smart Seal Loc F; the hydrophobic sealant Ultraseal XT Plus used with the drying agent Primadry; and the hydrophobic Helioseal F used with the dental adhesive Optibond FL. The in vitro tests deployed a total of 220 permanent third molars with 100 tooth for microleakage, 100 for microtensile bond strength and 20 for SEM evaluation. The microleakage of fissure sealants was assessed with 'dye penetration test method' and their bond strength to enamel was assessed with 'microtensile bond strength test'. The results of the comparative evaluation of the findings after the application of the fissure sealants on dry enamel surfaces and on enamel surfaces contaminated by saliva and moisture showed the following: The use of Embrace Wet Bond ve Smart Seal&Loc F did not make any statistically significant impact on in terms of microleakage and microtensile strength when applied on enamel surfaces contaminated by saliva and moisture. Microleakage in the use of Primadry+Ultraseal XT Plus and Optibond FL+Helioseal F showed no statistically meaningful change when deployed on dry surfaces and surfaces contaminated by saliva and moist (p=0,056). However, enamel surfaces contaminated by saliva and moist proved to be a significantly hostile environment that hampers microtensile bond strength (p<0,001). The best results of ability to penetrate in shallow and medium-depth fissures and adaptation on fissure walls showed with Optibond FL+Helioseal F on SEM evaluation. Ultraseal XT Plus is following Optibond FL+Helioseal F. Of all sealants applied in this study to dry, moist and saliva-contaminated surfaces, Optibond FL+Helioseal F made the most successful penetration in deep fissures. Neither Embrace Wet Bond nor Smart Seal & Loc F was able to penetrate into the base of deep fissures in moist surfaces and surfaces contaminated by saliva. SEM evaluations of in terms of structure of resin tags and adaptation on dry enamel surface showed that Optibond FL+Helioseal F and Ultra Seal XT Plus + Primadry groups had the most dense and longest resin tags. when they were applied to dry surfaces with solid micro bonding between resin tags and enamel surface. Especially in Optibond FL+Helioseal F group, there was solid bond between resin tags and enamel surface even in moist and saliva-contaminated environments while adaptation failure was only limited in narrow and short areas. For Embrace Wet Bond and Smart Seal & Loc F, short resin tags were observed between resin and enamel surface in massive adaptation failures. Of all surfaces Optibond FL+Helioseal F showed the best results. The evaluation of penetration capabilities of all sealants used on dry, moisture and saliva contaminated enamel surface showed that all sealants used in this study were able to penetrate the best in sequencly shallow fissüres; medium-depth fissures. Empty areas were shown on depth fissures in all groups. However, their penetration capabilities were impeded by saliva and moist contamination. Of all sealants applied in this study to dry, moist and saliva-contaminated surfaces, Optibond FL+Helioseal F made the most successful penetration in deep fissures. Neither Embrace Wet Bond nor Smart Seal & Loc F was able to penetrate into the base of deep fissures in moist surfaces and surfaces contaminated by saliva. In terms of sealant failures; Optibond FL+Helioseal F came off the most in the mixed type in dry and moist surfaces and surfaces contaminated by saliva. Embrace Wet Bond ve Smart Seal&Loc F came off the most in adhesive type, and Ultraseal XT Plus broke off the most in mixed type in dry enamel surfaces and in adhesive type in surfaces contaminated by moist and saliva. The evaluation of microleakage performance of all sealants used in this study, hydrophobic fissure sealnats and their combinations both moisture and saliva contamination were lower than hyrophilic sealants. We supposed that this result is due to bonging agent and dehydratation agent. No differances found acording to microleakage on dry enamel surfaces with hyrophobic sealants. This finding shows there is no meaningful effect of using bonging agent and dehydratation agent on dry enamel. The highest bonding performance for fissures applied to moist-contaminated and saliva contaminated surfaces was observed in Optibond FL+ Helioseal F > Embrace Wet Bond > Primadry + Ultraseal XT Plus> Smart Seal&Loc, respectively. However high microtensile bond strength scores of Embrace Wet Bond, we think that the other lower scores of Embrace Wet Bond bring on poor clincal success. It was observed that the success rates of the hydrophobic sealants Primadry+Ultraseal XT Plus and Optibond FL+Helioseal F groups were similar, in vitro. The findings of our study showed that the hydrophilic sealants Embrace Wet Bond and Smart Seal&Loc F cannot be offered as a good option for patients prone to risks of moist and saliva contamination. The best results for all criteria in both saliva- and moist-contaminated enamel surfaces were found in Optibond FL+Helioseal F group. This finding our in vitro study showed that Optibond FL+Helioseal was the best option in environment with risks of saliva and moist contamination. Hence, it can be concluded that Optibond FL+Helioseal F sealant group will achieve better clinical results than other fissure sealants used in this study.