Yatırım kuramı bağlamında evli çiftlerde uyum, nedensel ve sorumluluk yüklemeleri ile yalnızlık arasındaki bağlantılar

Abstract

Yatırım Modeli, iliski bağlanımını ve iliski istikrarını açıklamada en\r\nönemli kuramlardan biridir ve son yıllarda ülkemizde de bu kurama önem\r\nverilmeye baslanmıstır. Yatırım modeline göre, iliski doyumu, seçeneklerin\r\nniteliğini değerlendirme düzeyi ve iliskiye yapılan yatırım, iliski bağlanımını ve\r\niliski istikrarını belirlemektedir.\r\nBu arastırmanın amacı da, evli çiftlerin nedensel ve sorumluluk\r\nyüklemeleri, bağlanma stilleri ve yalnızlık düzeylerini yatırım modeli\r\nbağlamında incelemektir. Bu arastırmanın diğer bir amacı da, evli kadın ve\r\nerkeklerin incelenen bu değiskenler açısından cinsiyet farklılıklarının bulunup\r\nbulunmadığını arastırmaktır. Bu amaçları incelemek için, 131 evli çift (131\r\nkadın, 131 erkek), Kisisel Bilgi Formu, Đliski Đstikrarı Ölçeği, Đliskilerde\r\nYükleme Ölçeği, Đliski Ölçekleri Anketi, UCLA Duygusal Yalnızlık ve UCLA\r\nSosyal Yalnızlık Ölçeği, son olarak UCLA Yalnızlık Ölçeği formlarını\r\ndoldurmuslardır.\r\nArastırmanın sonuçlarına göre evli çiftler, farklılıktan ziyade benzer\r\nbulunmuslar, çok az alt boyutlarda farklılasmıslardır. Đliski Đstikrarı Ölçeği alt\r\nboyutlarından seçeneklerin niteliğini değerlendirmede, Đliski Ölçekleri\r\nAnketinde korkulu bağlanma boyutunda ve duygusal ve sosyal yalnızlık\r\nboyutlarında kadın ve erkek katılımcılar arasında istatistiksel olarak anlamlı\r\nfarklar bulunmus ancak nedensel ve sorumluluk yüklemeleri açısından\r\ncinsiyet farklılıkları bulunamamıstır.\r\nAyrıca arastırma sonucunda iliski yatırımını, korkulu bağlanma pozitif\r\nyönde, sorumluluk güdü yüklemesi negatif yönde; seçeneklerin niteliğini\r\nnedensellik yüklemesi toplamı pozitif yönde, sosyal yalnızlık negatif yönde;\r\niliski doyumunu yükleme toplam ve duygusal yalnızlık negatif yönde,\r\nsorumluluk suçlama yüklemesi pozitif yönde anlamlı olarak yordamıstır.\r\nKadın ve erkekler katılımcılar için ayrı ayrı yapılan regresyon analizleri\r\nsonucunda kadınlarda iliskiden alınan doyumu yükleme toplamı ve duygusal\r\nyalnızlık negatif yönde yordarken, erkeklerde sorumluluk niyet (kasıt)\r\nyüklemesi negatif yönde yordamıstır. Seçeneklerin niteliğini kadınlarda\r\nyükleme toplamı pozitif yönde yordarken, erkeklerde nedensellik yüklemesi\r\ntoplamı pozitif yönde yordamaktadır. Đliskiye yapılan yatırımı kadınlarda\r\nduygusal yalnızlık negatif yönde, hem kadınlarda hem de erkeklerde korkulu\r\nbağlanma pozitif yönde yordamıstır.\r\nArastırmanın sonuçları, ilgili kuramsal yaklasımlar, yabancı ve yerli\r\nliteratürde bulunan çalısmalar temelinde tartısılmıstır.