Çevre ve sürdürülebilir kalkınma bağlamında enerji etkin peyzaj planlama yaklaşımı İzmir / Urla örneği
Özet
21. yy toplumlarının gündeminde en çok tartışılan konuların başında, çevreye ve enerji gereksinimine ilişkin sorunlar gelmektedir. Doğal kaynakların kullanımı, bugün büyük oranda enerji elde etmek için olmaktadır. Bunun yanında, mevcut enerji kaynaklarının kıt ve çevreye zararlı olmaları, insanoğlunu yeni ve yenilenebilir enerji kaynaklarına yöneltmiştir. Çevreye duyarlı, doğal kaynaklar üzerindeki baskıyı ve enerji tüketimini en aza indiren, optimum ölçüde alternatif enerji türlerinden yararlanan ve kendi kendine yetebilen yeni yaşam alanlarının enerji etkin olarak planlanması ile sürdürülebilirliğe katkıda bulunmak mümkün olacaktır. Bu tezin ana amacı geleceğin sürdürülebilir ve çevre duyarlı yerleşim alanı için enerji etkin peyzaj planlama yaklaşımını ortaya koymaktır. Örnek alan çalışması olarak İzmir metropoliten alan yakınında, ekolojik özelliklerini koruyan ve yenilenebilir enerji kaynakları potansiyeli yüksek olan Urla ilçesi, yaşamını hala sürdürülebilir bir biçimde devam ettirebilecek potansiyele sahip bir yerleşme olduğu için seçilmiştir. Bu kapsamda tezde, Urla'nın doğal yapısı, enerji üretim, tüketim ve teminine ilişkin sorunlar ile potansiyelleri ortaya konulmuş ve bu bağlamda alana ilişkin SWOT analizi yapılmıştır. Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) kullanılarak mekansal ve sözel veriler ilişkilendirilmiş, tematik haritalar oluşturulmuştur. Bu bağlamda oluşturulan sentez sonucunda Urla'da enerji etkin peyzaj planlama yaklaşımına uygun alanlar belirlenmiştir. Sözkonusu alanlar ile mevcut yerleşimler için enerji etkin planlamanın esasını oluşturan bileşenleri temel alan dört başlık altında, stratejik bir yaklaşımla enerji etkin peyzaj planına yönelik öneriler belirlenmiştir.Abstract The most controversial subject in the 21st century?s societies agenda is the problems which are related to environment and energy requirements. Today, most of the natural resources of the world is used to generate energy. However, these existing resources are both insufficient and leaded to environmental damage thus directed the human beings to find new and renewable energy sources. Energy efficient planning of new living areas which will be environmentally sensitive, minimizing the pressure on natural resources and the energy consumption, benefiting from alternative energy sources and self sufficient, contribute sustainability. The main aim of this thesis is to bring an approach for a sustainable and environmentally sensitive city of future. An ecological district named Urla, near to İzmir metropolitan area, was selected as a case study area which has potential of sustainable living conditions. In this context, problems related to natural features, energy production, consumption, supply and potentials of Urla were put in this thesis, SWOT analysis was made in this regard. Graphic and non-graphic data were linked with the help of geographic information systems (GIS), thematic maps were created. Suitable areas of energy efficient landscape planning in Urla was designated after synthesis. Energy efficient landscape planning strategies and suggestions were generated under 4 main subjects for this site and existing settlement.