29 and ve 89 cet yıldızlarının Tübitak Ulusal Gözlemevi coude eşel tayf indirgemeleri ve kimyasal bolluk analizleri
Özet
Bu yüksek lisans tez çalışmasında, 29 And (HD 3369, HR 154, SAO 54033, GSC 02279-01665) ve 89 Cet (HD 17081, HR 811, SAO 148575, GSC 05292-00970) isimli yıldızların tayf indirgemeleri ve kimyasal bolluk analizleri gerçekleştirildi. Yıldızlar, TÜBİTAK Ulusal Gözlemevi (TUG)'ndeki RTT150 teleskobuna bağlı Coude Eşel Tayfçekeri (CET) kullanılarak Dr. Kutluay YÜCE tarafından ?Chemical Abundance Analyses using CES Spectra of A, Early F, Am and Fm Stars ? gözlem projesi kapsamında Ağustos 2009 tarihinde gözlendi.Gözlemsel ham veriler, IRAF programı ile indirgenerek tek boyutlu tayflar elde edildi. Tayflar, REDUCE ve VLINE (Hill et al. 1982a,b) programları ile ölçülerek tayf çizgilerinin merkez dalgaboyu, eşdeğer genişliği, derinliği, yarı yükseklikteki tam genişliği bulundu. Atmosfer analizi, LINUX ortamda kişisel bilgisayarlarda işler durumda olan yerel termodinamik denge varsayımlı (LTE) paralel düzlem geometrili ATLAS9 (Kurucz 1995) programı ile gerçekleştirildi. 29 And ve 89 Cet yıldızlarının yüzey element bollukları WIDTH9 (Kurucz 1995) programı yardımıyla hesaplandı.Yıldız tayflarında bulunan çizgilerin tanıları yapılarak atmosferlerindeki atom ve iyonlar belirlendi. Atmosfer parametre değerleri, 29 And için Te = 15130 K, log g = 3.70 dex bulunurken, 89 Cet için Fossati vd. (2009) tarafından elde edilen Te = 12800 K, log g = 3.75 dex güncel değerleri kullanıldı. 29 And ve 89 Cet yıldızlarının demir çizgilerinden elde edilen mikrotürbülans hızları (?), sırasıyla, 0 km sn-1 ve 1 km sn-1 olarak belirlendi. Dönme hızı (v sini), 29 And için 14 ± 0.5 km sn-1 ve 89 Cet için 20 ± 0.5 km sn-1 bulundu.Bu çalışma kapsamında 29 And yıldızı için 25 element (He, C, O, Mg, Al, Si, P, S, Cl, A, Ca, Sc, Ti, Cr, Mn, Fe, Sr, Y, Zr, La, Ce, Pr, Nd, Sm, Gd), 89 Cet için 27 elemente (He, C, N, O, Ne, Mg, Al, Si, P, S, Cl, A, Ca, Sc, Ti, Cr, Mn, Fe, Ni, Sr, Y, Zr, La, Ce, Pr, Nd, Gd) ilişkin bolluk hesabı yapıldı.Bu yüksek lisans tez çalışmasında 29 pi And (B5 V) ve 89 pi Cet (B7 IV) yıldızlarının TUG verileri ile yapılan tayf ölçümlerine ve kimyasal bolluk analizlerine ilişkin ayrıntılı tayfsal analizler, Kutluay Yüce'nin doktora tezi (2003), Tolgahan Kılıçoğlu (2008) ve Başak Eminoğlu (2009)'bun yüksek lisans tezleri ve Canan Şahin (2008)'in dönem sonu projesi ve ?Elemental abundances from DAO spectrograms (örnek; Adelman et al. 2007)? çalışmalarına benzer şekilde uygulandı.Abstract In this thesis study the reduction of the spectrograms of 29 And (HD 3369, HR 154, SAO 54033, GSC 02279-01665) and 89 Cet (HD 17081, HR 811, SAO 148575, GSC 05292-00970) and chemical abundance analyses were performed. The stars were observed with Coude Echelle Spectrograph of RTT150 telescope at the TÜBİTAK National Observatory (Antalya, TÜRKİYE) by Dr. Kutluay Yüce within the project as called ?Chemical Abundance Analyses using CES Spectra of A, Early F, Am and Fm Stars ? on August 2009.The observed row spectral data were calibrated using the IRAF program, and 1-d spectra were obtained. The spectra were measured using programs REDUCE and VLINE (Hill et al. 1982a,b) and the stellar wavelength, equivalent width, line depth, and line width were determined for each line. The atmosphere analyses were performed using the the local thermodynamic equilibrium (LTE) plane parallel model atmospheres code ATLAS9 (Kurucz 1995), which runs in the LINUX platform on personal computers. The photospheric elemental abundances of 29 And and 89 Cet were computed using WIDTH9 program (Kurucz 1995). After the line identifications for 29 And and 89 Cet were done, the atoms and ions in their stellar atmospheres were determined. The pair of the atmosphere parameters was found as Te = 15130 K, log g = 3.70 dex for 29 And, and adopted as Te = 12800 K, log g = 3.75 dex from Fossati vd. (2009). The microturbulent velocity (?) was derived from the iron lines of 29 And and 89 Cet as 0 km sn-1 and 1 km sn-1, respectively. The rotational velocity (v sini) for 29 And and 89 Cet are 14 ± 0.5 km sn-1 and 20 ± 0.5 km sn-1, respectively.In this study the elemental abundance computations were done for 25 elements (He, C, O, Mg, Al, Si, P, S, Cl, A, Ca, Sc, Ti, Cr, Mn, Fe, Sr, Y, Zr, La, Ce, Pr, Nd, Sm, Gd) of 29 And and for 27 elements (He, C, N, O, Ne, Mg, Al, Si, P, S, Cl, A, Ca, Sc, Ti, Cr, Mn, Fe, Ni, Sr, Y, Zr, La, Ce, Pr, Nd, Gd) of 89 Cet.In this master thesis the measurement techniques of TUG data and the elemental abundances analysis of 29 And (B5 V) and 89 Cet (B7 IV) was performed in a manner similar to that of Kutluay Yüce?s PhD thesis (2003), Tolgahan Kılıçoğlu?s MSc thesis (2008), R. Canan Şahin?s work (2008), F.Başak Eminoğlu?s MSc thesis (2009) and the papers of Saul J. Adelman and associates series ?Elemental abundances from DAO spectrograms? (e.g., Adelman et al. 2007).