Türkiye’de genç kadınların medya tüketimi: niteliksel bir araştırma
Göster/ Aç
Yazar
UTANIR, Sinem (Yazar)
AKTAŞ YAMANOĞLU, Melike (Tez Danışmanı)
Üst veri
Tüm öğe kaydını gösterÖzet
Türkiye toplumunda “Ev kızı” olarak adlandırılan; eğitime devam etmeyen,ücretli iş katılımı olmayan, ailesi ile birlikte yaşayan, evlilik deneyimi hiç yaşmamış,15-25 yaş aralığında olan genç kadınlar olarak tanımlanan kitlenin, medya ileilişkileri ve medya tüketimleri kendi hayatları çerçevesinde incelenmiştir. Ankarailinin Altındağ bölgesinde yaşayan 15-25 yaş arasında değişen 15 genç kadın ile,Bursa ilinin Yıldırım ve Osmangazi bölgelerinde yaşayan 25 genç kadın ile;toplamda 40 genç kadın ile derinlemesine görüşmelere dayanan alan araştırmasınınbulgularında: Genç kadınların geneli tarafından “ev kızı” kimliğinin rahatsız edicibulunan, toplumda saygınlığı olmayan, ötekileştirilen, hatta kendi içerisinde dahiötekileştirilen bir kimlik olduğu saptanmıştır. İçerisinde bulunduğu yaşam şartları;ailesi ve ataerkil sistem tarafından dayatılan sosyal hayatın sınırlılıkları, gençkadınları medya metinlerini tüketmeye sevk etmiştir. Genç kadınların kendihayatlarının ya da benzerlerinin sunulduğu medya metinlerini tükettikleri ve busayede ise özdeşim kurarak rahatladıkları; genç kadınların gereksinimleridoğrultusunda medyayı aktif olarak tükettiği bulgular çerçevesindedir. Gençkadınların medya tüketim pratiklerinin yorumlanmasında Jay Blumler ve ElihuKatz’ın öne sürdüğü Kullanımlar ve Doyumlar Yaklaşımı’ndan ve Stuart Hall’ungeliştirdiği Kodlama/Kodaçımı Modeli’nden yaralanılmıştır. Blumler ve Katz’a göreizlerkitle aktiftir; medyanın yayınladıklarına karşı edilgen değildir; bu içerikleriseçerek alır. İzlerkitle kendi gereksinimlerine en iyi doyumu sağlayacak medyayı ve200programı özgürce seçer. Medya yapımcısı programın kullanım biçimlerinin farkındaolmayabilir ve farklı izleyiciler aynı programı farklı gereksinimleri gidermekmaksadıyla kullanabilirler. Stuart Hall kodlama/kodaçımı modelinde izleyicilerimedya iletileri karşısında özne olarak konumlandırılmakta ve aktif bir pozisyondayer aldığını alıcı kitlenin, medya tarafından gönderilen iletiler karşısındagerçekleştirebileceği farklı okuma süreçlerini “egemen okuma”, “müzakere edilmişokuma” ve “karşıt okuma” şeklinde sınıflandırmaktadır. Bu çerçevede aktif ve pasifizlerkitle ayrımı bağlamında belirtmek gerekir ki son yirmi yıl içerisinde eleştirelçalışmaların kullanım ve doyumlar yaklaşımı ile birbirlerini tamamalamalarıkonusunda ortak noktaların açığa çıktığı görülmüştür. 1980’den sonra kültürelçalışmalar geleneğinin alımlama çalışmalarına karşı artan ilgisi ile yakınlaşmaolgusu özellikle izlerkitle araştırmalarında sık kullanılmaya başlanan kapsamolmuştur.AbstractRelationships of the population called “house girls” in the Turkish societybetween the ages of 15 and 25 years, who do not continue with their education,without any participation in the labor force through a paid job, live with their family,without experience in married life with the media and media consumption werestudied in the frame of their respective lives. The findings of the study based onthorough interviews with 40 young women in total, out of which 15 young womenliving in Altındağ district of lived Ankara province with ages ranging between 15and 25, and 25 living in Yıldırım and Osmangazi districts in Bursa province, haveshown that the identity of “house girl” was considered irritating by the young womenin general, not respected in the society, alienated, and even alienated within thegroup. Their conditions of living and the limitations of their social lives imposed bytheir families and patriarchy have directed them to consume the media texts. Thefindings point that young women consume the media texts that submit their lives orsimilar lives, establish an identification with such lives and find release in this, andyoung women consume the media actively according to their needs. The Uses andGratifications approach introduced by Jay Blumler and Elihu Katz and the Encoding-Decoding Approach developed by Stuart Hall were made use of when interpretingthe media-consuming practices of young women. According to Blumler and Katz,the audience is active and not passive against the publications in the media: they202concume contents after selecting them. The audience freely selects the media and theshow that will provide them with the best satisfaction of their respective needs. Themedia producer may not be aware of the modes of use of the show, and differentaudience can use the same show to satisfy their different needs. In the Stuart Hallencoding-decoding model, the audience is positioned as the subject against the mediacommunications, and the different reading processes that could be used by theaudience positioned in an active position against the communications transmitted bythe media are classified as “dominant reading”, “negotiated reading” and “counterreading”. In this frame, it must be stated in the context of differentiation between theactive audience and passive audience that common points have been observed withinthe last two decades through which critical studies and uses and gratificationsapproach supplement each other. After 1980s, the increasing interest taken inreception studies by the tradition of cultural studies and the fact of convergence havebecome the scope that started to be used frequency in studies on audience.