Oyun müdahele programının 3-5 yaş arasındaki özel gereksinimli çocukların bilişsel becerilerinin desteklenmesindeki etkililiğin incelenmesi

Abstract

Bu çalışmada Oyun Müdahale Programının (OMP) 3-5 yaş arası özel gereksinimli çocukların bilişsel becerileri üzerindeki etkililiğinin incelenmesi amaçlanmıştır. Öntest-sontest kontrol grup şeklinde deneysel desen kullanılan araştırmanın grubunu, Ankara ilinde belirlenen özel eğitim ve rehabilitasyon merkezine devam eden özel gereksinimli 3-5 yaş aralığında 10'u kız, 3'ü erkek 13 çocuk oluşturmaktadır. Bu çalışmada veri toplamak amacıyla Oyun Müdahale Programı ve Oyun Müdahale Programına Dayalı Kontrol Listesi kullanılmıştır. Uygulanan müdahale programının çocuklar üzerindeki etkililiğini belirleyebilmek için araştırma grubunu oluşturan çocuklar, deney ve kontrol olmak üzere iki gruba ayrılmış ve deney grubunu oluşturan özel gereksinimli çocuklara 3 hafta boyunca, haftada iki defa 15-25 dakika boyunca Oyun Müdahale Programı uygulanmıştır. Her iki gruptaki çocuklar araştırmanın 1., 5. ve 8. haftasında Oyun Müdahale Programına Dayalı Kontrol Listesi ile performansları ölçülmüştür. Elde edilen veriler SPSS programında çözümlenmiştir. Bu veriler üzerinden; bilişsel becerileri gözlenen çocuklardan Oyun Müdahale Programına katılanlarla (deney) bu programa katılmayanların (kontrol) müdahale sonrasındaki performanslarının farklılaşıp farklılaşmadığını test etmek için Mann Whitney U Testi ve deney öncesi ve sonrası bilişsel becerilerinin anlamlı bir farklılık gösterip göstermediğini test etmek için Wilcoxon İşaretli Sıralar Testi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda Oyun Müdahale Programına katılan özel gereksinimli çocukların katılmayanlara göre bilişsel becerileri arasındaki farkın daha yüksek ve anlamlı olduğu bulunmuştur. Ayrıca deney grubunu oluşturan özel gereksinimli çocukların müdahale öncesi ve sonrasındaki performanslarının olumlu yönde farklılaştığı ortaya çıkmıştır.AbstractThe aim of this study is to examine the effectiveness of Play Intervention Program (PIP) on the cognitive skills of children with special needs with the range of 3-5 years. Pretest-posttest control group experimental design was implemented in this study. The sample consisted of 13 children with special needs (10 girls and 3 boys) who attend to the special education and rehabilitation center in Ankara. Play Intervention Program and the Play-Based Intervention Program Checklist were used for data collection. In order to assess the effect of intervention program on the children with special needs, children were divided into two groups: experimental group and control group. The intervention program was applied to the children in the experimental group over the three weeks; twice a week for 15-25 minutes. Children in both groups were assessed using Play-Based Intervention Program Checklist on the 1st, 5th and 8th week of the study. Data were analyzed using SPSS. Mann Whitney U test was used in order to test whether or not there is a significant difference after the intervention program in the children?s cognitive skills between experimental group and control group and Wilcoxon Signed Ranks Test was used in order to test whether or not there is a significant difference in children?s cognitive skills in the experimental group before and after the study. It was found that children who participated to the Play Intervention Program showed significant improvements in cognitive skills compared to the children who did not participate. Also, a significant increase in cognitive skills was found when pre-and post test results in the performance of children in experimental group were compared.