Otobiyografik belleğin çocukluk örselenmesini takip eden depresif belirtilerle ilişkisi
Abstract
Bu çalışmanın temel amacı, çocukluk örselenme öyküsü olan ve olmayan iki grupüzerinde otobiyografik anıları çeşitli değişkenler açısından karşılaştırmak veçocukluk örselenme yaşantıları ile depresif belirtiler arasındaki ilişkide otobiyografikbelleğin rolünü incelemektir. Bu amaçla çalışma iki aşamada yürütülmüştür.Çalışmanın birinci aşamasının örneklemi 19-30 yaş arası 198 üniversiteöğrencisinden oluşmaktadır. İlk kısımda veri toplama işlemi, Çocukluk ÖrselenmeYaşantıları Ölçeği (ÇOYÖ), Otobiyografik Bellek Özellikleri Ölçeği (OBÖÖ),Olayların Etkisi Ölçeği-R (OEÖ-R) aracılığıyla gerçekleştirilmiştir. İlk aşamadaulaşılan 198 katılımcıdan yalnızca çocukluk örselenme öyküsü olan 46 katılımcıyayeniden ulaşılarak, çalışmanın ikinci kısmı oluşturulmuştur. Bu aşamada ise,katılımcılara Otobiyografik Bellek Özellikleri Ölçeği, Beck Depresyon Ölçeği,Olayların Etkisi Ölçeği-R, Otobiyografik Olay İçeriği Formu ve Otobiyografik AnıFormu sunulmuştur. Bu aşamada uygulamalar bireysel olarak gerçekleştirilmiştir.Verilerin değerlendirilmesi sırasında, katılımcılar tarafından aktarılan olumsuz,olumlu çocukluk anıları ve karşılaştırma anıları, aşırı genelleme, anının detayı veanının etkisi olmak üzere üç temel boyutta karşılaştırılmıştır. Ayrıca, çocuklukörselenme yaşantıları ile depresif belirtiler arasındaki ilişkide araya girici ve kaçınma örüntülerine bakılmıştır. Elde edilen bulgular, çocukluk örselenme yaşantıları olankatılımcıların olmayanlara göre olumsuz çocukluk anılarını anlamlı düzeyde dahadetaylı hatırladıklarını göstermiştir. Ancak bu etki olumlu çocukluk anısında vekarşılaştırma anısında tersine dönmüştür. Aynı zamanda çocukluk örselenmesi olangrubun aşırı genelleme düzeyi olmayan gruba göre daha fazladır. Çalışmanın ikincikısmının bulguları, yetişkinlik dönemi depresif belirtilerin çocukluk örselenmeyaşantılar tarafından yordandığına ve araya girici anılar ve anıdan kaçınmanın builişkiye aracılık ettiğine işaret etmiştir. Elde edilen bulgular alan yazın ışığındatartışılmıştır.Abstract The main purpose of this study is to compare autobiographical memories betweentwo groups with and without childhood trauma and to examine mediator role ofautobiographical memory in the relationship between childhood trauma anddepressive symptoms. For this purpose, this study was conducted in two stages. Thedata have gathered from 198 participants aged 19-30 at the first part of the study. Atthe first part, process of gathering data was done by using Childhood TraumaQuestionnaire (CTQ), Autobiographical Memory Characteristics Scale (AMCS), TheImpact of Event Scale-Revised (IES-R). By reaching again 46 participants with onlya history of chilhood trauma from 198 participants, the second part of the study wascreated. In this stage, Autobiographical Memory Characteristics Scale, BeckDepression Inventory, the Impact of Event Scale-R, Form Autobiographical EventContent, Form Autobiographical Memory was presented to participants. One by oneinterview held with the participants at this stage. In the course of evaluating the data,the memories (positive, negative and comparasion) have been compared according tothree basic dimensions including overgeneralization, detail of memory and effect ofmemory. Additionally, the role of intrusive and avoidance were examined in relationbetween childhood trauma and depressive symptoms. The results showed that participants with childhood trauma recalled more detailed memories of negativechildhood experience than participants without childhood trauma. But this effect172reversed in positive and comparison memories. At the same time, overgeneralitylevels of group with childhood trauma are significantly higher than group without childhood trauma. In addition, it was found that the depressive symptoms arepredicted by childhood trauma experiences and levels of intrusive and avoidancemediate this relationship. These findings are discussed in the light ofautobiographical memory literature.