| dc.description.abstract | XIX. yüzyıl Osmanlı İmparatorluğu için her alanda problemlerin yoğunlaştığı bir dönem olmuştur. Bu dönem boyunca, Osmanlı Devleti bir yandan diğer devletlerin Körfeze yönelik faaliyetlerini engellemeye çalışırken diğer taraftan da yerel aktörlerle baş etmek zorunda kalmıştır. İngiltere başta olmak üzere bütün batılı güçler, Basra Körfezi ile askerî, siyasî, kültürel ve diplomatik anlamda ilgilenmişlerdir. ABD’nin körfeze olan ilgisi ise diğer devletlerden farklı olarak ABD’nin kuruluş tarihine kadar uzanmaktadır. Nitekim, XVIII. Yüzyılın sonuna doğru Amerikan deniz tüccarları Körfez’de görülmeye başlamışlardı. Bunun üzerine Osmanlı Devleti’nin bölge ile yakından ilgilenmesi ise sadece reformların bir gereği değil aynı zamanda Vehhabilerin de içinde olduğu aktörlere bir tepki olarak da değerlendirilebilir. Ancak Bahreyn, Umman, Muskat ve Katarda ise Osmanlı Devleti’nin resmi memuru bulunmamaktaydı. Buna karşın İran’ın resmi memuru bulunmaktaydı. Bu memur vasıtasıyla İngilizler Osmanlı yerine İran ile muhatap olmaktaydı. Bu da Osmanlı İmparatorluğunun işini oldukça zorlaştırıyordu. Osmanlı devlet adamları ve diplomatları tarafından kullanılan yöntemler Avrupa’daki siyasal duruma paralel olarak şekilleniyordu. En önemli yöntem, tamamen yeni olmamakla birlikte, Osmanlı çıkarlarını herhangi bir Avrupa devletinin desteğini yanına alarak savunmaya yönelikti.Abstract XIX. Century was a period of intensified problems in all areas for Ottoman Empire. Throughout that period, on one hand, the Ottoman Empire was triying to prevent external powers’s activities towards the Persian Gulf, on the other hand, it had to deal with internal actors. All of the Western Powers, particularly Britain, were interesting to Persian Gulf from military, political, cultural and diplomatic aspects. Unlike the other countries, the USA’s interest towards the Gulf goes back to date of establishment of USA. In fact, toward the end of eighteenth century, American traders had begun to seem in the Gulf. On account of this situation, the Ottoman Empire policies toward region was not only in order to requirement of reforms, but also against the Wahhabi movement. Yet, Ottoman Empire had no officer in Bahrain, Oman, Muscat and Qatar, whereas Persia had officer in the region. England was addressing to the Persia through this officer instead of Ottoman. This situation created a lot of troubles for Ottoman. The methods used by the Ottoman policy makers and diplomats were being shaped in line with the political situation in Europe. The best method, although not entirely new, depend on taking support of any Europen state to can defend Ottoman interests. | |
