Sakarya havzasında akarsu debisi ile sediment miktarı arasındaki ilişkilerin belirlenmesi
Yazar
ÖZTÜRK, Fazlı (Tez Danışmanı)
ERDEVİREN, İncigül (Yazar)
Üst veri
Tüm öğe kaydını gösterÖzet
Su depolama yapılarının depolama hacminin azalmasına sebep olan etkenlerin başında havzadan su ile taşınan sediment miktarı gelir. Bir akarsuyun taşıdığı sediment miktarı, akarsuyun debisine ve zamana bağlı olarak değişir. Sediment miktarının belirlenmesinde en güvenilir yöntem olarak kabul edilen doğrudan akarsu sediment yükü ölçme yöntemidir. Ancak bu yöntemin çok pahalı olması nedeniyle akarsuyun sediment yükü ölçme işlemi, akarsu debisinin ölçüldüğü sıklıkta yapılamamaktadır. Çalışmada, Sakarya Havzası’nda yer alan 11 adet akım ve sediment gözlem istasyonunda, akarsu ile taşınan sediment miktarının belirlenmesinde kullanılabilecek tahmin eşitlikleri elde edilmiş ve bu tahmin eşitliklerinin karşılaştırılması yapılarak en uygun tahmin eşitlikleri belirlenmeye çalışılmıştır. Eşitlik olarak üs, üstel, doğrusal, logaritmik, polinomial, üçüncü ve dördüncü derece polinomial, doğrusal logaritmik, polinomial logaritmik, üçüncü ve dördüncü dereceden polinomial logaritmik fonksiyonlar kullanılmıştır. Çalışmada, kullanılması önerilen üs fonksiyonu ile hesaplanan tahmin eşitliklerinin belirtme katsayıları 0,68 ile 0,89 arasında değiştiği görülmüştür.Abstract The amount of sediment carried by water from basin is the first factor which caused water storage volume reduced at the water stroge structures. The amount of sediment carried by a stream changes depending on flow rate and time. Direct Measurement Method is considered most realiable method to determine amount of sediment, however because of this method is very expensive, the process of measuring sediment load can not be done frequently of measuring stream flow. In this study, eleven flow and sediment observation stations in the Sakarya basin, the amount of sediment carried by rivers can be used to determine equations obtained, these equations compared and tried to determine the most suitable equation. Equality in base, exponential, linear, logarithmic, polinomial, third and fourth degree polinomial, linear logaritmic, polinomial logaritmic, third and fourth degree polinomial logaritmic functions are used. In this study, desiqnation coefficients of prediction equations calculated with base function which proposed using had changed between 0,68 and 0,89.