Pozitivist felsefede doğrulama kavramının yeri

Abstract

ÖZET Pozitivist geleneğin etkisiyle 20. yüzyılın büyük başarılarından birisi de bilimsel bilginin pratik alana uyarlanması sonucunda teknolojik alanda büyük gelişmelerin elde edilmesidir. Bu gelişmelerin bir sonucu olarak günümüze bilgi çağı adı verilmiştir ve bu adlandırmada pozitivist felsefe geleneğinin katkısı büyüktür. Bu anlamda pozitivist felsefenin incelenmesi de bir açıdan günümüzdeki teknolojik gelişmelerin teorik niteliğini gözler önüne serecektir. “Pozitivist Felsefede Doğrulama Kavramın Yeri” başlıklı bu tezin amacı pozitivist felsefede doğrulama kavramının ne derecede önem taşıdığını aydınlatmaktır. Bu amacın tam olarak ortaya konulması için çalışmamız bir giriş, dört bölüm ve bir sonuç olarak belirlenmiştir. Kavramsal çerçeve başlığı altında ele alınan birinci bölümde kavram kargaşalığını önlemek için doğrulama kavramı ile doğrudan ilintili olan doğru ve doğruluk kavramları etimolojik anlamda incelenecektir. Doğrulamanın tarihsel arka planı bölümünde belli başlı filozofların doğrulama kavramını nasıl ele aldıkları ve sistemlerinde nasıl işledikleri detaylı bir şekilde analiz edilecektir. Üçüncü bölümde özellikle klasik pozitivizmin kurucusu olarak kabul edilen Auguste Comte’un görüşleri merkeze alınarak bilim olan ile olmayanı ayırt etmek için yapılan tarihsel analizler sonucunda ortaya konan bilim tasarımı incelenecektir. Dördüncü bölümde mantıkçı pozitivistler’in seçkin üyelerinden olan Rudolf Carnap’ın görüşleri doğrultusunda ‘doğrulama’ kavramı sorgulayıcı bir şekilde irdelenerek, sistem açısından önemi saptanacaktır. Sonuç kısmında ise bütün bu bulgulara istinaden öne sürülen tezin hipotezi karşılaştırmalı olarak sınanacaktır. ABSTRACT One of the greatest achievements of the 20th century by the influence of the positivist tradition is the attainment of great developments in the field of technology as a result of the practicing of the scientific knowledge. As a result of these developments, nowadays is called as information age and in this naming the positivist philosophy has a great contribution. In this sense, the examination of the positivist philosophy will demonstrate the theoretical nature of today’s technological developments. The purpose of this thesis entitled as "The Place of the Concept of the Verification in Positivist Philosophy" is to demonstrate to what extent the concept of verification in the positivist philosophy is important. To evaluate exactly this purpose, our study is designated as one introduction, four chapters and one conclusion. To prevent conceptual confusion, in the first chapter dealing with the title of conceptual framework, the etymological sense of the concepts of true and truth which are directly related to the concept of verification will be examined. In the chapter of the historical background of the verification, how major philosophers take and evaluate the concept of the verification in their systems will be analyzed in detail. In the third chapter, the idea of science put forward as a result of the historical analysis of the distinction between science and non-science that based on the opinions of Auguste Comte accepted as the founder of the classic positivism will be examined.