RUSYA FEDERASYONU-AVRUPA BİRLİĞİ İLİŞKİLERİNİN ÜÇ TEMEL BELGE ÇERÇEVESİNDE İNCELENMESİ
Özet
Tez, Rusya Federasyonu ile Avrupa Birliği ilişkilerini, tarafların birbirlerine yönelik olarak hazırladıkları strateji belgeleri ile Ortaklık ve İşbirliği Anlaşması temelinde incelemiştir. Söz konusu belgelerde, ilişkilerin ‘stratejik ortaklık’ olarak nitelendirilmesinden hareketle, ilişkilerin stratejik olup olmadığı tartışılmıştır. Birinci bölümde, Anlaşma ayrıntılı olarak ele alınmıştır. Bu kapsamda, Anlaşma’nın, Sovyetler Birliği döneminde taraflarca imzalanan Ticaret ve İşbirliği Anlaşması’ndan özde farklı olmadığı iddia edilmiştir. İkinci bölümde, AB’nin hazırladığı ‘Ortak Strateji’ ile Rusya’nın hazırladığı ‘Orta Dönem Strateji’ incelenmiştir. Söz konusu belgelerin ilişkilere etkisi bağlamında, stratejilerin içerdikleri alt başlıklarda yaşanan gelişmelere değinilmiştir. Bu çerçevede, Stratejilerin ilişkilerde köklü değişiklikler yaratamadığı savunulmuştur. Üçüncü bölümde, ilişkilerin stratejik ortaklığa geçememesinin nedenlerine değinilmiştir. Bu kapsamda, tarafların yaklaşım farklılıkları ve AB’nin ortak bir dış politika uygulayamaması ele alınmıştır. Bununla birlikte, tarafların özellikle enerji ve ticaret alanlarındaki bağımlılıklarının, işbirliğini geliştirmek için yeterli bir neden olduğu ifade edilmiştir. Son olarak, geniş Avrupa içinde Rusya’nın yeri sorgulanmış ve komşuluk politikasına değinilmiştir. Bu bağlamda, ilişkilerin Rusya’nın yetki anlayışındaki farklılık nedeniyle, AB’nin istediği düzeyde olamayacağı iddia edilmiştir.