SİVRİHİSAR KUZEYİ EOSEN ÇÖKELLERİNİN SEDİMANTOLOJİSİ
Özet
Sivrihisar havzasında çok dar alanlarda mostra veren Eosen çökellerine yönelik olan bu tez çalışması, laboratuvar ve saha çalışması olmak üzere iki ana bölüm altında gerçekleştirilmiştir. Saha çalışması soncunda bölgede konglomera, çamurtaşı, kumtaşı, kireçtaşı, marn ve kömür fasiyesi olmak üzere ve birbirleriyle dereceli geçişler gösteren altı adet ana fasiyes belirlenmiştir. Bölgedeki kömür fasiyesi diğer fasiyesler kadar kalınlık sunmasa da özellikle ortam yorumu bakımından çok büyük önem arz etmektedir. Tüm fasiyeslerden alınan numunelerle laboratuvar ortamında çalışılmış olup, mikroskobik incelemeler ve fosil ayıklamaları yapılmıştır. Bu incelemelerin sonucunda karakteristik fosil olan Nummulites fosiline sıkça rastlanmış olup, yapılan cins tayinlerine göre, Assilina Arenensis ALMELA, Nummulites of Involutus&SHAUB, Assilina spp. cinsleri belirlenmiştir. Bu cinslerden yola çıkılarak fasiyeslere Alt Eosen yaşı verilmiştir. Sahada mevcut olan kömür fasiyesinden alınmış numunelerde proximate, ultimate ve petrografik analizleri yaptırılmış; vitrinit yansıması değerleri, kömürün ASTM sınıflamasına göre “alt bitümlü kömür A veya yüksek uçuculu bitümlü kömür-C” ve Alman DIN sınıflamasına göre “parlak kahverengi kömür” aşamasında kömürleşme derecesine olduğunu, jelleşme indeksi ve doku korunma indeksi hesaplamaları ise Dümrek sahasındaki kömürlerin kıyı düzlüğü bataklığında yani alçak bataklıkta oluştuğunu göstermektedir. Yapılan sedimantolojik gözlemler de bu sonuçları destekler niteliktedir. Çalışma alanımız, içerdiği sedimanter birimleri, ortamsal modellemesi, yaşı ve fosil içeriği bakımından Türkiye, İngiltere ve Pakistan’da yer alan bazı Tersiyer kömür sahalarıyla da benzeşmektedir. Yapılan çalışmaların ve elde edilen verilerin bilimsel katkısı yanında ileriye yönelik benzer hammadde araştırmalarına katkısı, önemli olacaktır.