| dc.description.abstract | Tezimizde, Halvetiyye tarikatının ortaya çıkmasından XVI. Yüzyılın sonuna kadar meydana getirdiği manzum edebî birikim, dinî edebiyat perspektifinden incelemeye tabi tutulmuştur.Tezimiz, bir giriş ve üç bölümden oluşmaktadır. Giriş kısmında, Anadolu’da tasavvufî edebiyatın başlangıcı ana hatlarıyla tespit edilmeye çalışılmıştır. Girişte ayrıca, Halvetiyye tarikatının doğuşu ve Anadolu’da yayılması üzerinde durulmuş; Halvetiyye’den meydana gelen Ruşeniyye, Cemâliyye, Ahmediyye ve Şemsiyye olmak üzere dört ana kol hakkında bilgi verilmiştir.Tezimizin birinci bölümünde, Halvetî şairler mensup oldukları kollara göre sınıflandırılmak suretiyle incelenmiştir. Bu bölümde, Halvetiyye’nin değişik kollarına müntesip 35 şair tanıtılmıştır. Bunlardan müstakil manzum eser sahibi 15’inin eserlerinin muhtevaları hakkında bilgi verilmiştir. Söz konusu eserlerin sayısı 54’tür. Bu bölümde ayrıca şiirleri bize ulaşmamış; ancak şair oldukları tahmin edilen Halvetiyye mensupları incelemeye dahil edilmiştir. Konumuzun sınırları gözetilerek Halvetiyye mensubu dîvân şairleri, sadece kısa biyografileri ile tezimizde yer almışlardır.Tezimizin ikinci bölümünde, tanıtmış olduğumuz Halvetî şairlere ait manzum eserler, edebî muhtevâ, dil ve üslûp, vezin, nazım şekilleri ayet ve hadis iktibasları ve Türk şiirine katkıları bakımından değerlendirilmiştir. Tezimizin bu bölümünde ayrıca, Halvetî şairlerce yazılan, Tevhîd, na’t, münâcât, devriye, şathiyye vb. dinî-tasavvufî türlere dair şiirler tespit edilerek örneklendirilmek suretiyle incelenmiştir.Tezimizin üçüncü ve son bölümünde, Halvetî şairlerce tertip edile dîvânlardan dört tanesi, temel dinî ve tasavvufî bazı kavramlar çerçevesinde tahlile tabi tutulmuştur. İman ibadet ve tasavvufa dair bazı temel kavramlar, dîvânlarda yer aldığı şekliyle tespit edilmiş; dîvânlardaki aynı türdeki kavramlar, mukayeseli olarak örneklerle açıklanmıştır. | |
