TÜRKİYE’DE YETİŞTİRİLEN ÇELTİK (Oryza sativa L.) ÇEŞİTLERİNDE GENETİK FARKLILIĞIN ORYZİN ELEKTROFOREGRAMI YÖNTEMİ İLE BELİRLENMESİ
Abstract
Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü Biyoteknoloji laboratuvarında yapılan bu araştırmada bitki materyali olarak Türkiye’de geniş alanlarda yetiştirilen 15 çeltik çeşidi kullanılmıştır. Oryzin analizlerinde değiştirilmiş Poliakrilamid jel elektroforezi (PAGE) yöntemi uygulanarak; oryzin örneklerinin hazırlanmasında 5 M asetik asit çözeltisi, tampon çözeltilerinin hazırlanmasında aluminyum laktat ve laktik asit çözeltisi, boya çözeltisinin hazırlanmasında CBBR 250 ve TCA, seyreltme çözeltisinde methyl green’den yararlanarak çalışma yürütülmüştür. Elektroforez işleminde ise jellerin hazırlanmasında; akrilamid, bisakrilamid ve askorbik asit karışımı uygulanmış örnekler jele yüklenerek koşturulmuş, jel boyama ve yıkama işleminden sonra standart bir ıskala ile değerlendirilmiştir. Araştırma sonucunda çeşitler melez gruplarına göre 4 grup altında incelenmiştir. Buna göre; ‘Delta Melez Grubu’nda; Ergene, Meriç ve İpsala çeşitlerinde; ‘Baldo Melez Grubu’nda; Baldo, Trakya ve Kargı çeşitlerinde; ‘Rocca Melez Grubu’nda; Rocca, Serhat 92, Sürek 95 ve Osmancık 97 çeşitlerinde; ‘Diğer Melez Grubu’nda ise; Gönen, Krsnodarsky-424, Neğiş, Ribe ve Veneria giren çeşitlerinde ise birbirinden farklı bantlar gözlenmiştir. Çeşitlerin bu depo proteinlerinin özelliklerinden yararlanarak çeşit geliştirme ve yeni çeşitlerin elde edilmesinde ve eskileriyle karşılaştırılmasında, çeşit karışıklığının belirlenmesinde önemli kolaylıklar sağlanabilir.