| dc.description.abstract | Kalecik (Ankara) koşullarında 2002-2004 yıllarında yürütülen bu araştırma ile 41 B, 5 BB ve 1103 P anaçları üzerinde çift kollu kordon şeklinde kısa ve baş şeklinde karışık budama uygulanarak yetiştirilen ikisi sofralık (Ata sarısı ve Italia), ikisi şaraplık (Kalecik karası ve Narince) üzüm çeşidinde anaç ve terbiye-budama ile ilişkili olarak sürme performansının belirlenmesi amacıyla, bağda kış gözlerinin toplam sürme oranı ile birlikte primer ve sekonder tomurcukların sürme oranlarının yanısıra sürgün gelişme düzeyi; laboratuar koşullarında alınan göz kesitlerinde ise primer tomurcuk nekrozu (PTN) oranı incelenmiştir. Son 20 yılın en şiddetli ve uzun süreli soğuklarının yaşandığı 2001-2002 kış dönemindeki don zararından dolayı 2002 yılına ait ortalama sürme oranı (% 69.4), 2003 yılına (% 82.8) göre daha düşük olarak gerçekleşmiştir. Söz konusu soğuklardan en fazla etkilenen çeşit, ancak % 35.8 oranında sürme performansı gösterebilen Ata sarısı olmuştur. Tüm diğer faktörlerin ortalaması olarak, şaraplık üzüm çeşitlerinin sürme performansı (% 90.3), sofralık çeşitlerden (% 61.0) çok daha yüksek bulunmuştur. Kalecik karası (% 90.4) ve Narince (% 90.1) şaraplık üzüm çeşitlerinin sürme oranları aynı değerde ve yüksek bulunurken, sofralık üzüm çeşitlerinden Italia’da normal sayılabilecek düzeyde (% 75.1), Ata sarısı’nda ise (% 46.9) normal sayılamayacak düzeyde düşük olarak gerçekleşmiştir. Anaçlar itibariyle, 5 BB anacına ait sürme performansı (% 86.6), aynı oranda (% 73.4) sürmenin gözlendiği 41 B ve 1103 P’ e göre daha yüksek bulunurken; kısa budanan ÇKK (% 76.1) ve karışık budanan baş (% 75.6) terbiye şekillerinin budama performansları hemen hemen aynı düzeyde bulunmuştur. Denemenin yürütüldüğü 2002 ve 2003 yılları itibariyle Kalecik karası ve Narince üzüm çeşitlerinde PTN’ ye rastlanmamış, ancak Italia’ da çok daha sınırlı olmak üzere, üçten fazla tomurcuklu yapıya Ata sarısı’nda oldukça sık rastlanmıştır. Gelişme kuvveti ve toplam sürgün gelişmesi yönünden; 2002 yılının 2003 yılından; şaraplık üzüm çeşitlerinin, sofralık üzüm çeşitlerinden; 5 BB anacının 1103 P ve 41 B’den, daha az belirgin olmak üzere baş şeklinin, çift kollu kordon şeklinden daha iyi gelişme sağladığı belirlenmiştir. | |
