HAYMANA (İÇ ANADOLU) DOLAYLARINDA ÇALDAGI FORMASYONU-TUZ-PETROL- İLİSKİLERİNİN İNCELENMESİ
Abstract
Haymana ve dolaylarında yüzeylenen Üst Kretase-Paleosen yaslı Çaldag formasyonu resifal karakteri ve rezervuar özellikleri ile Hayman-Tuzgölü-Polatlı Havzalarında petrol aramaları bakımından en önemli birimdir. Havza çökelme sartlarına ve tektonigine baglı olarak resifal karakterden killi kireçtası fasiyesine kadar yanal fasiyes degismeleri gösteren kireçtaslarında, genelde KB-GD yönelimli tektonik hareketler rezervuar karakterlerini etkilemektedir. Üst Kretase-Paleosen dönemindeki havza kosullarına göre Haymana ve dolaylarında Çaldag formasyonu çesitli fasiyeslerde çökelmistir. Çaldag Tepe ve Erif’te Çaldag formasyonu içinde yapılan ÖSK’lar havza evrimini açıklayıcı sonuçlar vermistir. Çaldag kesitinde Çaldag formasyonunun yası Üst Kretase-Alt Paleosen, Erif kesitinde ise Alt–Üst Paleosen olarak bulunmustur. Bu yas farklılıgı Çaldag mevkiinde formasyonun yükselmeden dolayı asındıgını, Erif’te ise havzanın çökmesine baglı olarak daha derin ve killi seviyeleri içeren fasiyeslerin çökeldigini ifade etmektedir. _nce kesit ve laboratuvar incelemeleri rezervuar karakterlerinin Çaldag kesitinde daha iyi oldugunu göstermektedir. Havza tektonigine baglı olarak gelisen KB-GD yönelimli çatlaklarda biriken ikincil kalsit çökelimleri yer yer kireçtaslarındaki porozite ve permabilite gelismelerini azaltmaktadır. Haymana-Tuzgölü havzalarında KB-GD gidisli tektonik hatlar, özellikle Tuzgölü havzasındaki tuz olusuklarını etkilemektedir. Geç Miyosen tektonigi ile olusan faylı ve kırık zonlar boyunca tuzlu eriyikler de KB’ ya dogru hareket etmelidirler. Çaldag formasyonu içerdigi iyi rezevuar özellikleriyle bölgede petrol kapanlayabilecek baslıca arama birimi olarak önemli yer tutmaktadır.
