TÜRKİYE'DE KADIN İŞGÜCÜNÜN DURUMU : KOCAELİ ÖRNEĞİ
Özet
Türkiye’de ve dünyada son dönemlerde yasanan, önemli meselelerin basında gelen istihdam konusu, özellikle kadınlar açısından bakıldıgında, çok agır tablolarla karsımıza çıkmaktadır. Dünyada yasanan, istihdam yaratılamama problemi, özellikle Türkiye gibi dönemsel ekonomik kriz yasayan ülkeleri daha da derinden etkilemektedir. Ekonomik krizler, kırdan kente göç, geleneksel aile yapısı ve bu yapının kadınlar üzerindeki etkisi, kadın istihdamını olumsuz etkileyen önemli sebepler olmustur. Kadın istihdamı, bir sanayi kenti olan Kocaeli’nde de Türkiye genelindeki duruma benzer bir yapı göstermektedir. Ancak Kocaeli’nin kendine özgü yapısına aykırı bazı özellikler de tespit edilmistir. Özellikle bir sanayi kenti olarak bilinen ilde, tarım istihdamının fazlalıgı dikkat çekici bir bulgu olmustur. Yogun yasanan göç ve bununla birlikte gelen issizlik sorunu özellikle kadınlar açısından daha da olumsuz sonuçlar ortaya koymustur. Kırdan kente göç eden ailede, kadın eve kapanmıs ya da tarımla ugrasmaya devam etmistir. Kocaeli’nde kadınlar egitimsiz nüfusun önemli bir çogunlugunu olusturuyor. İstihdam edilen nüfusta daha çok niteliksiz ve düsük nitelikli islerde özellikle de ücretsiz aile isçisi olarak kadınlar çalısıyor. Kocaeli’nin bu özellikleri ilde kadın istihdamı için çalısan iki kadın sivil toplum örgütünü öne çıkarıyor. Bunlardan biri KADAV ( Kadınlarla Dayanısma Vakfı), digeri KEDV( Kadın Emegini Degerlendirme Vakfı)’dir. KADAV 1999 yılında, Agustos depreminden sonra kurulmus, sosyo-ekonomik açıdan desteksiz kalan kadınlarla dayanısma amacıyla çalısmalarına baslamıstır. Halen kadınların mesleki egitimi, bilinç yükseltme çalısmaları ve istihdam birimiyle kadınların ise yerlestirilmeleri için faaliyet gösteren KADAV, ilde kadınlara yönelik çalısan önemli bir Sivil Toplum Örgütü örnegidir. KEDV, yine ilde deprem sonrası faaliyetlere baslayan, kadınların dogrudan ekonomik özürlügüne kavusması için, el emegini degerlendirmeye ve kendi islerini kurmalarına yönelik kooperatif çaplı, çalısmaları içermektedir. Yine Kocaeli’nde yapılan isgücü ihtiyaç analizlerine göre ilde istihdam edilebilirligi yüksek olan isgücü, erkek isgücüdür. Bunlar daha çok imalat sanayinde ara eleman denilen ve teknik mesleklere sahip erkeklerdir. Bu bakımdan kadınların istihdam edilmesi, ilde çözülmesi gereken önemli bir meseledir. Bu nedenle kadınların egitimde toplumsal cinsiyet farkı gözetilmeden egitime yönlendirilmeleri sarttır. Kadınların özellikle geleneksel kadın mesleklerine degil, istihdam edilebilirligi yüksek mesleklere yönlendirilmeleri gerekmektedir.
