Yahudi lobisinin ABD içindeki konumu
Özet
Amerika Birlesik Devletleri'ndeki Yahudi lobisi ya da İsrail lobisi siyasi sahneye çıktıgından itibaren politik gözlemcilerin, arastırmacıların ve medyanın ilgi odagı haline gelmistir. Bunun nedeni Yahudilerin antik zamanlardan bugüne kendi devleti sahip olmadan, yasadıkları devletlerde devlet hiyerarsisi dahil olmak üzere toplumun her kademesinde aktif ve önemli yerlere gelmeleridir. Avrupa'da önyargılı davranıslar ve ayrımcılık yüzünden Yahudi halkı sık sık baskı ve zulümlere maruz kalırken, ABD'nin kurulusundan itibaren bütün halklarla aynı muamele görmekte, esit haklara sahip olmuslardır. Böyle bir durum Yahudilerin Avrupa'dan Amerika'ya kitle halinde göç etmelerini saglamıstır. Zaman içerisinde Amerikan toplumun gelismesinde aktif rol oynayan ve Amerikan devlet ve toplum her kademesinde temsil edilen Amerikan Yahudi Toplumunun siyasi etkisi özellikle Yahudi Devleti- İsrail'in kurulus asamasında ortaya çıkıp elli yıl askın süredir Amerikan politik sahnesinde ve Amerikan Ortadogu politikasında kendini hissettirmektedir. Amerikan Yahudi dernekleri ve örgütleri tarafından meydana gelen Yahudi lobisi İsrail Devleti adına ABD Kongresinde lobicilik faaliyetleri yürütmektedir. Birlesik Devletler siyasal düzeni ve devlet sistemi Amerikan vatandaslarının siyasi sürecine aktif bir sekilde katılmalarını müsaade etmektedir. ABD vatandaslarının tek basına ve örgüt halinde yasama kurumuna yasa tasarısı teklifini sunma hakları ve ya kurumun baktıgı yasa tasarılarının lehine ya da aleyhine lobicilik yapma hakları bulunmaktadır. Sirket, dernek, örgüt, etnik gruplar veya yabancı devletler adına lobi faaliyetlerini yürüten teskilat Kongre'de yasal olarak lobicilik yapmak için ilgili devlet makamlarında kayıt olmak ve her yıl ilgili makamlara gerçeklestirdigi faaliyetlerle ilgili rapor sunmak zorundadır. ABD'de çesitli Yahudi dernek ve örgütleri, sayılarının az olmamasına ragmen AIPAC(Amerikan-İsrail Halkla İliskiler Komitesi) yasal olarak kayıtlı lobi örgütüdür ve ABD Kongresinde yasal olarak Amerikan Yahudilerinin ve İsrail'in çıkarlarını savunmaktadır. Kalan Yahudi dernek ve örgütleri AIPAC ile dayanısma ve isbirligi içerisindedirler. ABD Kongresinde İsrail güvenlik ve ekonomik çıkarlarını savunan ve İsrail resmi politikalarını destekleyen Yahudi lobisinin Amerikan siyasal sisteminde önemli bir yeri vardır. Amerikan Yahudilerinin önemli bir seçmen tabanını olusturmaları ve Yahudi isadamlarının ve sirketlerinin seçim kampanyalarında göz ardı edemeyecek bagıslarda bulunmaları hem Kongre hem Baskan adaylarının İsrail yanlı politikalarını yürümeye zorlamaktadır. Amerikan siyasi mekanizmasında, yürütme olsun,yasama olsun Ortadogu politikasıyla alakalı her kararı etkilemeye çalısması, Yahudi lobisini ABD'nin İsrail'e kendi çıkarlarına zarar verecek kadar destek vermesini dikkat çekici bir neden olarak ortaya koymaktadır.