AVRUPA BİRLİĞİ’NDE ÇALIŞMA YAŞAMINDA KADIN ERKEK EŞİTLİĞİ: TÜRKİYE AÇISINDAN BİR İNCELEME
Özet
Bu çalışmanın amacı, Avrupa Birliği müktesebatında ve Türkiye'de çalışma yaşamında kadın erkek eşitliğini düzenleyen mevzuatı ve bu mevzuatın oluşmasına kaynaklık teşkil eden eşitlik politikalarını tartışmaktır.Bu çerçevede, birinci bölümde, sosyal politika düzenlemeleri altında yer alan eşitlik politikalarına bakılmıştır. Eşitlik politikaları ile ilgili tartışmalar feminist hareketin eleştirileri çerçevesinde ele alınmış ve bu bağlamda Avrupa Birliği'nin eşitlik politikalarının temelindeyer alan fırsat eşitliği yaklaşımına eleştirel bir bakış geliştirilmiştir. Bu bölümün temel savunusu fırsat eşitliği politikalarının kadının toplumsal yaşamda tarihsel süreklilik içindeki dezavantajlı konumunu göz ardı etmesi ve dolayısıyla da fiili eşitlik sağlama konusunda yetersiz olduğudur. Fırsat eşitliği politikalarının temelinde yer alan liberal eşitlik anlayışı piyasa verimliliği üzerine kurulduğu için yalnızca çalışma yaşamında eşitlik düzenlemeleri ile sınırlarını çizmiş ve kadın ve erkek eşitliğini kadınlar çalışma yaşamında yer aldığı sürece ele almıştır. Kamusal ve özel alan ayrımının kaynağını oluşturan liberal siyasal düşünce AvrupaBirliği müktesebatında eşitlik politikalarını daha da daraltmış ve kendisini çalışma yaşamıyla sınırlandırmıştır. Burada sözü edilen müktesebat birlik düzeyinde bağlayıcı ve uygulanması zorunlu olan birincil ve ikincil hukuk düzenlemeleridir ki bu düzenlemelerde kadın çalışma yaşamında olduğu sürece ayrımcılık yapmama ve eşitlik sağlama hukukuna tabidir. Bubölümde ayrıca Avrupa Kadın Lobisi'nin eşitlik yol haritası birlik politikalarına eleştirel bir bakış ile hazırlandığı ve politika önerilerini kapsadığı için verilmiştir. İkinci bölümde ise; Birlik düzeyinde sosyal politikaların tarihsel gelişimine ve cinsiyet eşitliği üzerine toplulukprogramlarına bakılmıştır. Üçüncü bölümde ise; Avrupa Birliği'nde çalışma yaşamında kadın erkek eşitliği tezin konusu kapsamında seçilen yönergeler ile beraber ele alınmış ve yasal düzenleme ile beraber mevcut durum da karşılaştırmalı olarak verilmiştir. Dördüncü bölümde Türkiye'nin Avrupa Birliği'ne katılım sürecinin değerlendirilmesi Türkiye için hazırlanan ilerleme raporları üzerinden incelenmiştir. Bu bölümde ayrıca Türkiye'de kadın istihdamını istihdamı arttırıcı politika önerileri incelenmiş ve Türkiye'deki kadın hareketinin kadın istihdamı ile ilgili talepleri yer almıştır.