MİLLİ ŞEF DÖNEMİ”NDE BABIALİ’ YAZILARINDAN TAHLİLİNİN VAROLMA MÜCADELESİ VE MUHALİF BAKIŞIN BEDİİ FAİK’İN YAZILARINDAN TAHLİLİ
Göster/ Aç
Yazar
AKPINAR, Şükran (Yazar)
GÜVENİR, O.Murat (Tez Danışmanı)
Üst veri
Tüm öğe kaydını gösterÖzet
11 Kasım 1938 tarihinde İsmet İnönü'nün Cumhurbaşkanı seçilmesi ve 'Milli Şef' ilan edilmesiyle başlayan dönem 1950 seçimlerine kadar sürmüştür. 1938-1946 arasındaki yıllar 'Tek Partili Milli Şef Dönemi', 1946-1950 arasındaki yıllar 'Çok Partili Milli Şef Dönemi'dir. 1939 yılında 2.Dünya Savaşı'nın başlamasıyla birlikte iktisadi, siyasi ve sosyal alanda olağanüstü uygulamalara gidilmiş, 'Milli Şef Dönemi'nin genel karakteristiği bu yıllarda şekillenmiştir. Siyasi hayata bakıldığında; sürekli değişen hükümetler ve kanunlarla bir deneme-yanılma politikası uygulandığı görülmektedir. Ancak bu dönemin en belirgin özelliği, savaşın da etkisiyle baskıcı icraatlara sık sık başvurulmuş olmasıdır. Tek parti, tek otorite yönetiminin, siyasal iktidarın meşruiyetini sağlayacak bir araç olarak gördüğü basın üzerindeki ağırlığı dönemin basınını bir varolma mücadelesinin eşiğine getirmiştir. Basın Kanunu 1938 yılında, cezai yaptırımları artırılarak değiştirilmiş, basın üzerindeki tüm yetkiler iktidara bağlı kuruluşlara verilmiştir. Bu durum, iktidara, basın üzerindeki keyfi tutumunu sürdüreceği olanaklar yaratmıştır. Ayrıca iktidar partisi içinde yer alan mebus gazetecilerin serbestliği sağlanırken, muhalif gazeteciler sık sık maddi, manevi yaptırımlarla karşı karşıya kalmıştır. Bedii Faik, bu dönemde Babıali'deki gazeteciler arasında İsmet İnönü'ye muhalif tavrıyla dikkat çekmektedir ve ilk muhalif yazıları yazan kişidir. Gazetecilik hayatına Son Saat Gazetesi'nde başlamış, Demirkırat, Tasvir, Tan, Milliyet ve Dünya Gazeteleri'nde devam etmiştir. Bedii Faik'in 1946-1950 arası yazıları tahlil edildiğinde, hem dönemin portresi, hem de muhalefetin nedenleri açıkça görülebilmektedir. Yazılarda iktidar politikalarının yanlışlığına, basın kanununun antidemokratik yapısına, uygulamalardaki adaletsizliğe, örtülü sansüre ve demokrasi özlemine sıklıkla değinilmiştir. Ayrıca Bedii Faik, kendi dönemindeki yazarlardan üslup olarak da farklılaşmaktadır. 'Milli Şef Dönemi Basını' , Cumhuriyetin ilan edildiği 1923 tarihinden bugüne kadar yaşanmış olan süreç içinde, baskıcı bir rejimin gölgesinde varolma mücadelesinin verildiği dönemin basını olarak görülmekte ve Bedii Faik, böyle bir rejimin içinde yükselen muhalefetin temsilcisi olma özelliği taşımaktadır.