El dermatitlerinde kontakt duyarlılık araştırılması
Özet
Çalışmamızda Kasım 1991 -Ocak 1992 tarihleri arasında Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Dermatoloji Anabilim Dalı'na başvuran 52'si kadın, 44'ii erkek olmak üzere 96 el dermatiti tespit edilen hastalar ile Anabilim Dah'mıza başka nedenlerle başvuran ve ellerinde herhangi bir lezyon tespit edilmeyen 22'si kadın, 30'u ekek olmaka üzere kontrol grubu olarak alınan 52 olguda yama testi "patch test" yapılarak kontakt duyarlılık araştırılmıştır. Yapılan yama testi "patch test" sonrası el dermatitli olan olguların 27'inde %28.12) pozitif reaksiyon saptanmıştır. Bu kontrol grubuna göre (% 9.61) anlamlı olarak farklı bulunmuştur (p<0.05). Pozitif reaksiyon gösteren el dermatitli olguların 25'ini el ekzeması olanlar (% 30.48), 2'sini (% 14.28) ekzema dışı el dermatiti olan hastalar oluşturmuştur. Ekzema ve ekzema dışı el dermatitli olgular arasındaki fark an lamlı bulunmamıştır (p>0,05). Fakat el ekzemah olgular ile konüol grubu arasında po zitif patch test reaksiyonu arasında fark anlamlı bulunmuştur (p<0.01). Klinik, Iaboratuvar incelemeleri ve patch test sonrası el dermatitli olguların 52'si (% 54.16) iiTitasyon kontakt dermatit, 25'i (% 26.04)'ü allerjik kontakt dermatit, 5'i (% 5.2) endojen ekzema tanısı almıştır. Geri kalan 14 olgunun l'i tinea manum, l'i erozyo interdigitalis blestomiçetika, l'i id reaksiyonu, 4'ü lokalize püstüler psoriasis, 2'si akrodermatitis kontinue, 2'si psoriasis, l'i liken planus, 2'si keratoma palmoplan- tare tanısı almıştır. 40 Patch test sonrası el dermatitli olgularda en sık tespit edilen duyarlandıncı madde nikel sülfat (% 15.62) olarak bulunmuştur. Nikel sülfat duyarlılığı bulunan 15 hastada 14'ünü (% 93.33) kadınlar oluşturmaktadır. Kontrol grubunda ise sadece 2 olgu (% 3.84) nickel sulphate % 5'e duyarlı bulunmuştur. El dermatitli olgularda potassium dichromate % l'e ve cobalt chloride % l'e karşı duyarlılık eşit oranda (% 4.87) bulunmuş, kontrol grubunda ise olguların l'inde (% 1.92) potassium dichromate % 1, 3'ünde (% 5.76) cobalt chloride % l'e karşı duyarlılık saptanmıştır. Formaldehyde % l'e karşı hem el dermatitli hemde kontrol grubunda 1 olguda (% 1.21 ve % 1.92) duyarlılık saptanmıştır. El dermatitlilerde Mer- captobenzothiazole, colophony, PPD-black rubber mix ve epoxy resine karşı l'er ol guda duyarlılık saptanmış. Kontrol grubunda bu maddelere karşı duyarlılık gösteren olmamıştır. Mercapto mix'e karşı hem hasta hemde kontrol grubunda duyarlılık gösteren olmamıştır. El dermatitli olgularda pozitif patch test reaksiyonları gösteren atopik ve nonato- pik olgular arasında anlamlı fark saptanmamıştır (p>0.05). El dermatitlerinde mesleki maruziyet % 17.07 olarak saptanmıştır. Bu olguların % 64.28'ini erkekler oluşturmuştur. Mesleki maruziyete bağlı el dermatitli olguların % 64.28'i irritan kontakt dermatit olarak saptanmıştır. El dermatitli ev kadınlarının da % 77.78'inde irritan kontakt dermatit saptanmıştır. Bu bulgular sonucunda etyolojileri farklı da olsa klinik olarak birbirlerine çok benzediğinden ve yüksek oranda kontakt duyarlandıncılar rol oynadığından el derma- titlerinin ayırıcı tanısında patch testin önemini koruyan ve uygulanması gereken bir yöntem olduğu düşünülmektedir.