Cilt:53 Sayı:01 (2020)
http://hdl.handle.net/20.500.12575/71194
2024-03-29T11:49:51ZOkul kurumunun kültürel-toplumsal eşitsizlik ve imtiyazların yeniden üretimindeki rolüne ilişkin bir değerlendirme
http://hdl.handle.net/20.500.12575/71210
Okul kurumunun kültürel-toplumsal eşitsizlik ve imtiyazların yeniden üretimindeki rolüne ilişkin bir değerlendirme
Göktürk, Duygun; Ağın, Eren
Bu çalışmada kültürel-toplumsal eşitsizlik ve imtiyazlar (ayrıcalık) bağlamında okul
habitusunun (yatkınlıklar bütünü) eğitime etkisi ve eşitsizlik ve imtiyazların (ayrıcalıkların)
yeniden üretilmesi konusu üç temel metin üzerinden ele alınmaktadır. Toplumsal köken ve
sosyal çevrenin belirleyiciliğinde şekillenen kültürel ve toplumsal eşitsizlikler okul kurumu
içerisinde çeşitli yapılar, pratikler (eylemler) ve yönelimler aracılığı ile devamlılık
sağlamaktadır. Toplumsal gerçekliğin önemli bir parçası olarak düşünülebilecek, belirli iktidar
mekanizmalarını sürekli kılma mekânı olan okul kültürel ve toplumsal eşitsizliklerin
üretiminde, devamlılığında ve yeniden üretiminde belirleyici roller üstlenmektedir. Kültürel
eşitsizlik biçimleri okul kurumu içerisinde derinleşmekte, biçimsel eşitlik yapıları ve sembolik
ortaklıklar aracılığı ile de gizlenmektedir. Bu makalede kültürel-toplumsal eşitsizlik ve
imtiyazların (ayrıcalıklar) okul habitusu (yatkınlıklar bütünü) ile ilişkisi ve okul kurumu
içerisinde yeniden üretilmesi, bu ilişkiselliği ve yeniden üretim pratiklerini (eylem) barındıran
üç temel metin üzerinden değerlendirilmektedir: Pierre Bourdieu ve Jean-Claude Passeron’un
“Varisler: Öğrenciler ve Kültür”, Paul Willis’in “İşçiliği Öğrenmek Sınıf, İşçilik ve Eğitim: İşçi
Çocukları Nasıl İşçi Oluyor” ve Signithia Fordham ve John U. Ogbu’nun “Siyah Öğrencilerin
Okul Başarısı: Beyaz gibi Davranmanın Yüküyle Başa Çıkmak.” Sonuç olarak, okul kurumu
habitusu (yatkınlıklar bütünü), eşitsizlik biçimlerini kendi yapısında ürettiği ve barındırdığı
pratikler (eylemler) ve yatkınlık üzerinden devamlı kılmakta ve bu devamlılığın diğer
bileşenleri ise sosyal çevre ve aile habitusuna (yatkınlıklar bütünü) ait pratikler (eylemler) ve
yatkınlıklar olmaktadır.
2020-01-01T00:00:00Zİş performansının bir boyutu olarak uyumsal performans: kuramsal bir çerçeve
http://hdl.handle.net/20.500.12575/71209
İş performansının bir boyutu olarak uyumsal performans: kuramsal bir çerçeve
Dilekçi, Ümit; Nartgün, Şenay Sezgin
Bu çalışmanın amacı, uyumsal performans kavramını kuramsal açıdan incelemektir. Bu amaçla
çalışmada ilk önce iş performansına ve iş performansının boyutları arasında yer alan görev
performansı, bağlamsal performans ve üretkenlik karşıtı performans kavramlarına kısaca
değinilmiş, ardından uyumsal performans kavramı ele alınmıştır. Alanyazın incelendiğinde
uyumsal performansın sıklıkla değişim ve uyum yeteneği kavramlarıyla birlikte ele alındığı,
uyumsal performansın ortaya çıkışına ve gelişimsel sürecine yer verilerek iş performansının
diğer boyutlarıyla olan farklılıklarının vurgulandığı ve bu bağlamda uyumsal performans
kavramının tanımlandığı görülmüştür. Bu nedenle çalışmada öncelikle uyumsal performans
kavramı değişim, uyum yeteneği, uyumsal performansın ortaya çıkışı ve gelişimsel süreci,
uyumsal performansı tanımlayabilme olmak üzere dört başlık altında incelenmiştir. Daha sonra
çalışmada uyumsal performansın alt boyutları olarak değerlendirilen kavramların
açıklanmasına yer verilmiştir. Tartışma ve sonuç bölümünde ise uyumsal performans kavramı,
öğretmenler ve eğitim kurumları bağlamında ele alınarak tartışılmıştır.
2020-01-01T00:00:00ZOkul müdürlerinin paternalist liderlik davranışları ölçeğinin geliştirilmesi; geçerlik ve güvenirlik çalışması
http://hdl.handle.net/20.500.12575/71208
Okul müdürlerinin paternalist liderlik davranışları ölçeğinin geliştirilmesi; geçerlik ve güvenirlik çalışması
Saylık, Ahmet; Aydın, İnayet
Örgütsel ve yönetsel bir yaklaşım olarak paternalist (babacan) liderliğin Asya toplumlarında
çok derin kültürel bir mirasa dayandırılarak genel anlamda olumlu bir değer ve işlevsel bir
yaklaşım olarak ele alındığı görülmektedir. Paternalist liderliğin boyutlarını belirlemeye dönük
çalışmalar kavramı, genelde hayırseverlik, ahlakilik ve otoriterlik boyutları ile sınırlı
tutmuşlarsa da paternal yaklaşımların esasında sömürücü olduğu, özerkliğe bir takım
sınırlamalar getirdiği, bir tür müdahalecilik barındırdığı, yararlanıcıyı yetersiz bulduğu,
otoriterliği baba şefkati ve sevgisiyle maskelediği belirtilmektedir. Bu araştırmanın amacı, okul
müdürlerinin paternalist liderlik davranışlarını ölçebilecek güvenilir ve geçerli bir ölçme aracı
geliştirmektir. Bu amaçla Ankara ili Mamak, Gölbaşı ve Çankaya ilçe merkezlerindeki
ilkokullarında görev yapan 245 öğretmen üzerinde uygulama yapılmıştır. Araştırmada uzman
görüşlerine başvurulmuş böylece kapsam geçerliği sağlanmıştır. Analizler, açıklanan varyansın
% 67.16 ve yapının 5 faktörden oluştuğu belirlenmiş, uyum indekslerinin iyi düzeyde olduğunu
ortaya koymuştur. Ölçeğin güvenirlik analizi için Cronbach Alfa katsayısı, ölçek maddelerinin
ayırt ediciliği için ise düzeltilmiş madde toplam korelasyonları incelenmiştir. Analizler
sonucunda ölçeğin güvenilir bir ölçme aracı olduğu saptanmıştır.
2020-01-01T00:00:00ZBilge kunduz: enformatik ve bilgi işlemsel düşünmeyi kavram temelli öğrenme yaklaşımı
http://hdl.handle.net/20.500.12575/71207
Bilge kunduz: enformatik ve bilgi işlemsel düşünmeyi kavram temelli öğrenme yaklaşımı
Gülbahar, Yasemin; Kalelioğlu, Filiz; Doğan, Dilek; Karataş, Erinç
Bilge Kunduz (Bebras) farklı ülkelerin katılımıyla 15 yıldır devam eden uluslararası bir
etkinliktir. Etkinlik her yıl daha fazla ülkede, daha fazla öğrenciye ulaşmaktadır. 2018 yılında
45 ülkede 2,614,000 öğrencinin katılımı ile gerçekleşen Bilge Kunduz etkinliği, enformatik
kavramına dayalı olarak bilgi işlemsel düşünme becerisi kazandırmayı amaçlayan, çok işlevli
ve geniş katılımlı bir etkinliktir. Benzer biçimde, ülkemizde son beş yıldır düzenlenen etkinliğe
katılım her geçen yıl artmaktadır. Bu bağlamda bu makalenin amacı, etkinliğin kuramsal ve
teknik altyapısının aktarılması ve son dört yıla ilişkin etkinlik sonuçlarının incelenmesiyle elde
edilen verilerin paylaşılmasıdır. Araştırmanın çalışma grubunu Türkiye’de ilköğretim 5. ve 6.
sınıf düzeyinde eğitimine devam eden 2015 yılında 13.784 öğrenci, 2016 yılında 15,678
öğrenci, 2017 yılında 24,282 öğrenci ve 2018 yılında ise 43,750 öğrenci olmak üzere toplamda
97,494 kişi oluşturmaktadır. Öğrenciler etkinliğe öğretmenlerinin yönlendirmesi ile gönüllü
olarak katılmıştır. Çalışmada betimsel araştırma yöntemi benimsenmiştir. Ülke çapında son
dört yıla ilişkin etkinlik sonuçları incelendiğinde, kadın katılımcıların erkek katılımcılardan, 6.
sınıf katılımcılarının 5. sınıf katılımcılarından ve özel okulların devlet okullarından daha
başarılı olduğu gözlenmiştir
2020-01-01T00:00:00Z