Anadolu (Anatolia)
http://hdl.handle.net/20.500.12575/38864
2024-03-28T11:08:01ZAsklepios “Nea Paphos-Alexandria-Trier Tipi” İçin Replik Önerisi: Kremna Asklepiosu
http://hdl.handle.net/20.500.12575/90306
Asklepios “Nea Paphos-Alexandria-Trier Tipi” İçin Replik Önerisi: Kremna Asklepiosu
Kaya, Mesut Can
Pisidia Bölgesi kentlerinden olan Kremna’da, 1968 ve
1969 yıllarında bölge halkı tarafından yapılan kaçak kazılar sırasında bir grup heykel gün yüzüne çıkartılmıştır.
Satın alma yoluyla Burdur Müzesi’ne getirilen bu eserler
arasında, makalenin konusunu oluşturan Asklepios heykelinin yanı sıra; Apollon, Herakles, Athena (2), Nemesis,
Hygieia, Leto ve Büyük Herculaneum tipli giyimli kadın
heykeli de yer almaktadır. Kaçak kazıcıların ifadesi doğrultusunda, eserlerin “Q Yapısı” olarak bilinen ve günümüzde “Hamam Yapısı” olabileceği önerilen yapıdan çıkarılmış oldukları tespit edilmiştir. Kentte ortaya çıkarılan
üstün nitelikteki bu heykeltıraşlık eserler, sonraki süreçte bir kurtarma kazısı yapılması ihtiyacını doğurmuş ve
1970 yılında, J. İnan başkanlığında bir kazı çalışması gerçekleştirilmiştir. Kurtarma kazısı niteliğindeki bu çalışma,
kentte yapılan ilk bilimsel kazı çalışması olarak araştırma
tarihinde yer edinmiştir. Çalışma sonucunda yayımlanan
kazı raporunda, heykeller ilk kez bilim dünyasına tanıtılmıştır. Bunun yanı sıra yine aynı raporda, çalışmalar sırasında bir grup yazıtlı heykel altlığı ve bir Tykhe heykelinin
bulunduğu da bildirilmiştir. Yapıda ele geçen yazıtlı heykel altıkları sayesinde eserlerin büyük bir kısmının yapı
ile bağlantılı oldukları bilimsel olarak da kanıtlanmıştır.
Heykel altlıklarıyla ilişkilendirilen söz konusu eserler arasında Asklepios heykeli de bulunmaktadır. 1970 yılında
bilim dünyasına tanıtılmış olan eser ile ilgili günümüz verileri ışığında yapılan yeni değerlendirmeler ve öneriler
bu makalenin konusunu oluşturmaktadır.
2023-01-01T00:00:00ZNikaia Kent Sikkelerinde Romanizasyon ve Roma Propaganda Etkisi
http://hdl.handle.net/20.500.12575/90305
Nikaia Kent Sikkelerinde Romanizasyon ve Roma Propaganda Etkisi
Nikolayidis, Haralambos
Bu makale, Bithynia Bölgesi’nde yer alan Nikaia kentinin Roma İmparatorluk Dönemi sikkelerini ele almaktadır. Bu süreçte darp edilen sikkeler, Romanizasyon ve
Roma propagandası bakımından değerlendirilmektedir.
Böylelikle sikke betimleri ve lejantlar incelenerek dönem
dahilinde hangi konuların ön plana çıktığı izlenebilmektedir. Çalışmada, MÖ 1. yüzyıldan başlayarak Nikaia’nın
kent sikkelerinde Roma etkilerinin görüldüğü başlıklar
kronolojik açıdan sıralanmaktadır. Dea Roma ile başlayan bu etkileşim, aynı yüzyıl dahilinde Hera-Iuno Lanuvia ve sella curulis betimleriyle devam etmektedir. MÖ
1. yüzyılda bu etkileşim az sayıda örneklerle temsil edilmektedir. Ancak MS 1. yüzyıl itibariyle Roma etkili örneklerin arttığı anlaşılmaktadır. Roma imparatorluk kültü
bağlamında Bithynia Koinon’u sikkeleri başlı başına bir
grubu temsil etmektedir. Bu sikke grubunun yanı sıra lituus, altar, capricornus ve kartal, Roma sembolleri olarak
öne çıkmaktadır. Ayrıca Securitas ve Pax personifikasyonları, Mars Ultor ve Zeus Lidaios-Litaios kültleri sikke
betimlerinde kullanım görmüştür. Roma propagandası
bakımından bolluk-bereket, agon, muzaffer Roma imparatorları ve signum militare betimlerinin Nikaia’daki örnekleri sunulmaktadır.
2023-01-01T00:00:00ZNysa ad Maeandrum’da Ele Geçen Roma Eyalet Sikkeleri (1992-2023)
http://hdl.handle.net/20.500.12575/90304
Nysa ad Maeandrum’da Ele Geçen Roma Eyalet Sikkeleri (1992-2023)
Özbil, Canan
20. yüzyılın başından itibaren Nysa ad Maeandrum’da aralıklarla yapılan çalışmalar, 1990’dan bu yana Ankara Üniversitesi ekiplerince sistematik olarak sürdürülmektedir. Kazı çalışmalarında ele geçen sikkeler ile kent ve çevresinde bulunan yüzey buluntuları, Nysa tarihine katkı sağlamanın yanı sıra bölgesel veya dönemsel olarak da sikke kullanımı ve dolaşımı hakkında fikir vermektedir. 1992 ile 2023 yılları arasında ele geçen 693 adet sikkeden 111’i Roma İmparatorluğu’na bağlı kentlerin darp ettiği Roma eyalet sikkeleridir. Tanımlanabilen sikkeler arasında çoğunluk Nysa’nın kendi darplarıdır. Yabancı sikkelerin çoğunluğunun Maiandros Vadisi ve çevresindeki kentlere ait olması dikkat çekicidir. Bu sikkeler bölgedeki önemli yol güzergâhlarının kullanımının nümismatik kanıtlarındandır. Ayrıca, Batı Anadolu’nun hem kıyı hem de iç bölgelerindeki kentlere ait sikkeler de ele geçmiştir. Romanya kıyısındaki Kallatis’in bir sikkesi ise yabancı sikkeler arasında en uzaktan geleni temsil etmektedir.
2023-01-01T00:00:00ZÇerkeş’ten bir Antik Kent: Tabula Peutingeriana’da Yer Alan Antoniopolis/Antoninopolis?
http://hdl.handle.net/20.500.12575/90303
Çerkeş’ten bir Antik Kent: Tabula Peutingeriana’da Yer Alan Antoniopolis/Antoninopolis?
Buruldağ, Erdinç
İşlevselliği bakımından bir yol haritası olarak tanımlayabileceğimiz Tabula Peutingeriana, Roma İmpa-ratorluğu’nun hakim olduğu coğrafyaları yansıtan bir propaganda aracı olarak da değerlendirilmektedir. Harita, Britanya’dan, Hindistan’a, Kuzey Denizi’nden, Akdeniz’in güney kıyılarına değin farklı coğrafi alanla-rın, yer isimlerinin ve özellikle de oldukça geniş bir yol ağını günümüze taşır. Birden fazla parçadan oluşan Tabula Peutingeriana’nın IX. kısmında Bithynia ve Paphlagonia bölgeleri arasında doğuya doğru uzanan iki yol güzergahı görülmektedir. Bunlardan biri olan güneydeki yolun Nikomedia ile Sinope arasındaki bölümü üzerinde bulunan yer adlarından biri de Antoniopolis’dir. Tabula Peutingeriana’da belirtildiği üzere burası, Gangaris olarak yazılı olan Gangra’nın 64 Roma mili batısında yer almaktadır. Tabula Peutingeriana’nın keşfi ve yayınlanmasını takiben bazı haritalarda Antoniopolis ismine rastlanmaktadır. W. M. Leake, 1822 yılında çizdiği haritada, Antinoopolis olarak belirttiği antik kenti Çerkeş ile eşleştirir. İki asırlık süreç içerisinde Çerkeş ve çevresine gelen seyyahlar ve araştırmacılar, gördükleri arkeolojik verileri not ederken, bölgede yapılan yüzey araştırmaları, burada adı ve kuruluş tarihi bilinmeyen bir antik kentin var olduğunu ortaya koymaktadır. Böylelikle söz konusu antik ve modern yerleşimlerin aynı alanda bulunduğu öngörüsü günü-müze değin kabul görmüştür. Dolayısıyla mevcut çalışmanın amacı, Çerkeş ile Antoniopolis arasındaki ilişki-yi irdelemektir. Bu bağlamda, çalışmada, Çerkeş ve civarındaki antik kentin Tabula Peutingeriana’da yer alan Antoniopolis olup olamayacağı sorusuna eldeki veriler ışığında yanıt aranmıştır.
2023-01-01T00:00:00Z