Çetin, Lütfiye2021-02-032021-02-032018http://hdl.handle.net/20.500.12575/72758Bu çalışmada; orman arazisi ve orman vasfını yitirmiş arazi kavramları kısaca tanımlanmış ve orman vasfını yitirmiş arazilerin (kısaca 2/B arazisi) mülkiyet ve hak sahipliğinin tespiti ve hak sahipleri adına devir işlemleri, 6292 sayılı Orman Köylülerinin Kalkınmalarının Desteklenmesi ve Hazine Adına Orman Sınırları Dışına Çıkarılan Yerlerin Değerlendirilmesi İle Hazineye Ait Tarım Arazilerinin Satışı Hakkında Kanun kapsamında irdelenmiş ve alan uygulaması sonuçlarına göre temel sorun alanları ve çözüm yolları ortaya konulmuştur. Çalışmada öncelikle orman vasfını yitirmiş arazilerin genel durumu incelenmiş ve daha sonra alan uygulaması için Aksu ilçesi 2/B arazilerine yönelik durum analizi yapılmıştır. Saha çalışması aşamasında Aksu ilçesinde 2/B arazilerinin tespiti ve değerlendirilmesi süreci incelenmiş ve bu aşamada Doğu Antalya Emlak Müdürlüğü verileri ile sahada yapılan gözlem ve odak grup çalışmalarının sonuçlarına göre orman vasfını yitirmiş arazilerin mahalle ölçeğinde değerleme sonuçları karşılaştırmalı olarak analiz edilmiştir. Buna ilave olarak muhtarlar, köy halkı, kadastro çalışanları ve kadastro çalışması sonrasında anlaşmazlık yaşayan kişiler ile yapılan görüşmelerin sonuçları da çalışmada kullanılmıştır. Yapılan araştırmalara göre Doğu Antalya Emlak Müdürlüğü tarafından belirlenen arazi birim değerlerinin, genel olarak inceleme yapılan mahallelere göre piyasa fiyatlarının üzerinde olduğu, ancak Aksu ilçesi sınırları içinde diğer mahallelerde orman vasfını yitirmiş arazi değerlerinin piyasa koşullarına göre daha düşük olduğu ve sonuç olarak aynı ilçe sınırları içinde orman vasfını yitirmiş arazilerin ilan edilen satış fiyatlarında dengesizliklerin oluştuğu ve bunun da hak sahipleri arasında memnuniyetsizliğe yol açtığı ortaya konulmuştur. İlçedeki orman vasfını yitirmiş arazilere olan talebin yüksek olması ve arazi piyasa değerlerinin yüksekliği nedeni ile takdir komisyonu tarafından belirlenen bedeller; incelenen mahallelerin yerleşik halkı olan hak sahiplerinin ödeme gücünün üzerinde olduğu belirlenmiştir. Yapılan yasal düzenleme ile Antalya ili gibi yerleşimlerde arazi mülkiyeti ve kullanım sorunlarına çözüm aranması ve araziyi fiilen kullananlara öncelik sağlanması hedefine ulaşma olanağının değerleme sonuçları ile gerçekleşme derecesinin düşürüldüğü, 2/B arazilerinin hak sahiplerine devri işlemlerinin ekonomik ve sosyal etkileri de dikkate alınarak mevzuat ve uygulamanın gözden geçirilmesi ve satışa ilişkin yeni düzenlemelerin yapılması gerektiği düşünülmektedir. Kamu arazilerinin değerlemesi ve ekonomiye kazandırılmasında görev alan milli emlak personelinin değerleme ve raporlama çalışmalarının uluslararası değerleme standartları ve bilimsel esaslardan uzak kaldığı, arazi piyasa araştırması, arazi kullanımı ve gelir verilerinin toplanması yerine yerelde faaliyette bulunan ve hatta orman vasfını yitirmiş arazilerin hak sahipleri ve akrabaları olan birkaç emlak ofisine arazi satış fiyatlarının sorulması ile rasyonel değerleme yapılamayacağı, bir bütün olarak Milli Emlak Genel Müdürlüğü merkez ve taşra teşkilatında değerleme faaliyetlerinde görev alacak kişilerin gayrimenkul geliştirme ve yönetimi alanında lisans ve lisansüstü eğitim programlarından mezun olmuş kişilerden seçilmesi uygun bir yaklaşım olacaktır. Bedel tespit komisyonlarında rayiç bedel veya daha doğrusu piyasa değerinin belirlenmesinde yoğun eleştirilere yol açmayacak yaklaşımların belirlenmesi, hak sahiplerinin değerleme süreçlerine ilişkin olarak bilgilendirilmesi ve iyi işleyen değerleme sisteminin kurulması ile öncelikle hak sahipleri, yerel ekonomi ve devletin zarara uğrama olasılığının asgari düzeye çekilmesi ve yerel düzeyde olası mülkiyet ve kullanım anlaşmazlıklarının önüne geçilmesi mümkün olabilecektir.trOrman arazisiorman vasfını yitirmiş arazi (2/B arazi)6292 Sayılı Kanunhak sahipliğisatışmülkiyet devrideğerlemeuygulama sonuçlarıOther / Diğer0163