Öztoprak, İzzetEmgili, Fahriye2019-02-072019-02-072011http://hdl.handle.net/20.500.12575/34028ÖZET EMGİLİ, Fahriye, Bosna-Hersek‟ten Türkiye‟ye Göç (1878-1934), Doktora Tezi Danışmanı: Prof. Dr. İzzet ÖZTOPRAK. Bu çalışmada, 19. ve 20.yüzyıllarda yaşanan Balkanlaşma göçleri ve özellikle Bosna-Hersek‟ten Türkiye‟ye olan göçler ve bu göçlerle birlikte doğan meselelerin biçimlenişi, Osmanlı‟nın ve Türkiye Cumhuriyeti‟nin bu meselelere karşı aldığı tedbirler ve bulduğu çözümler ortaya konmuştur. 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı‟ndan sonra toplanan Berlin Kongresi‟nin kararları gereğince Balkanlar‟daki çoğu toprağını kaybeden Osmanlı Devleti, halkının çoğu Müslüman olan Bosna-Hersek‟i de Avusturya-Macaristan Devleti‟nin işgâline teslim etmek zorunda kalmıştır. Bu olay da Boşnakların Türkiye‟ye kaçmalarına sebep olmuştur. Avusturya-Macaristan, Bosna-Hersek‟te, tüm milletleri kapsayan bir Bosnalı kimliğini oluşturmaya çalışmıştır. Bosna-Hersekli Müslümanlar ise, bir yandan yeni şartlar karşısında siyasî kimliklerini kazanmaya çalışmış, bir yandan da çeşitli sebeplerle ülkelerini terk etmek zorunda kalarak, Anadolu‟yu, Makedonya‟yı yurt edinmişlerdir. Osmanlı Devleti de, Anadolu‟ya gelen muhacirleri çeşitli şehirlere yerleştirerek, onların iskân sorunları ile uğraşmıştır. Muhacirlerin iskân süreciyle ilgili olarak, geçici iskân bölgeleri ve yapılan konut, sağlık ve arazi yardımları incelenmiş, sürekli iskân esnasında dikkat edilen hususlar, kurulan veya kurulmaya çalışılan muhacir köyleri araştırılmıştır. Tezde, Avusturya‟nın, SHS Krallığı‟nın ve Yugoslavya‟nın siyasî yapısı ve hayatı ele alınmış, bu yönetimlerin altıdaki Bosna‟nın durumu ve özellikle Bosnalı Müslüman halkın göçlerine yol açan siyasî, sosyal ve iktisadî meseleler incelenerek, Boşnakların Türkiye‟ye göçleri ve iskân süreçleri ele alınmıştır. Müslüman ve Türk kültürüne mensup olan Boşnak muhacirlerin göçü, yerli ve yabancı kaynaklardan yararlanılarak incelenmiştir. ABSTRACT EMGİLİ, Fahriye, Migration from the Bosnia-Herzegovina to Turkey (1878-1934), PhD Thesis, Supervisor: Asist.Prof. Dr. İzzet ÖZTOPRAK. The aim if this thesis is to provide an insight into the issues which have arosen with the migration from Bosnia-Herzegovina to Anatolia during the 19th and the 20th centuries. The precautions and solutions taken by the Ottoman Empire and The Republic of Türkiye have been examined and dicussed. The Ottoman Empire had lost the most of its lands in the Balkans by virtue of the decisions undertaken at the Congress of Berlin. Ottoman Empire was forced to render Bosnia and Herzegovina for occupation by the Austrio-Hungarian Empire. This event meant a new beginning for Bosnia-Herzegovina and the Ottoman State for sure. In order to sooth some of the displeasure and disgust of Bosnia-Herzegovinian people, Austria-Hungary tried to implement some positive measures and to prevent divergent movements. She also tired to create a particular Bosnian identity which would serve to her ends. As for the Bosnian Muslims, while some of them tired to gain a political identity of their own, some of them left their land and migrated to Anatolia. Both the Ottoman Empire and the Turkish Republic, spent serious and sincere efforts to settle the migrants and secure their provisions by using then existing meager means. Housing, land or shop provisions, daily nourishment, health care, financial aid were the main issues. This study also analised political life and social structure of the Kingdom of SHS and Yugoslavia, especially in regard of the Bosnian Muslim populationtrdoctoralThesis