Uysal, OngunAta, Ayhanİnanç, Muhammed Enes2022-10-272022-10-272016http://hdl.handle.net/20.500.12575/84995Bu araştırmada, ülkemize özgü bir ırk olan Akkaraman koç spermasının dondurulması ve çözdürülmesinde, kolesterol (ch) ve kolesterolün oluşumunda ara ürün olan 7- dehidrokolesterolün (7-dhc) tris sulandırıcısına eklenerek hazırlanmış solüsyonlarla elde edilecek in vitro sonuçların değerlendirilmesi amaçlandı. Araştırmada üç baş koç kullanıldı. Koçlardan haftada iki defa suni vajen yardımıyla sezon içinde sperma alındı. Her bir koçtan alınan nativ ejakülatlar birleştirildi. Birleştirilen ejekülatlar 7 eşit gruba bölündü (split ejekulat); biri kontrol grubu olarak ayrıldı; üçü ch'nin; diğer üçü de 7-dhc'nin farklı konsantrasyonları (1,5, 2,5, 3,5 mg/120x106) ile hazırlanarak tris sulandırıcısı oluşturuldu. Deneydeki sulandırıcı grupları ile dozlanan spermalar + 4 derecede 2 saat alışıma bırakıldı. Alışım süresi sonunda payetler sıvı azot buharında – 120oC 'de 15 dakikada dondurulduktan sonra sıvı azot içinde saklandı. Dondurulduktan 2 ay sonra her deneydeki gruplar için payetler 37oC'deki su banyosunda 35 saniyede çözdürüldü. Çözdürme sonrası spermatozoa motilitesi, anormal spermatazoa oranı sperma analiz cihazında (CASA) değerlendirildi. Plazma membran bütünlüğünün değerlendirilmesi için HOS test, DNA fragmentasyonu için COMET, spermatazoa canlılığı SYBR-14/PI, akrozom bütünlüğü FITC-PNA/PI, mitokondriyel aktivitasyon JC-1/PI; apoptozisin tespiti için Annexin V/PI yöntemi uygulandı. Ayrıca, antioksidan etkisinin değerlendirilmesi için lipit peroksidasyona (LPO) bakıldı.Çözüm sonrası motilite, ölü/canlı, akrozom hasarı, ve HOS test yönünden 7dhc grupları ile ch grupları arasında istatistiksel olarak aralarında bir fark bulunmazken; kontrol gruplarına göre istatistiksel olarak fark bulunmuştur (p<0,001). Anormal spermatozoa oranı, lipit peroksidasyon, DNA hasarı ve mitokondrial aktivasyon yönünden gruplar arasında istatistiksel bir fark bulunamamıştır (p>0,05). Ayrıca, apoptosis yönünden veriler incelendiğinde canlı ve erken apoptosis hücrelerinde istatistiksel farklılıklar görülürken (p<0,001); diğer veriler arasında (sayılan hücre, geç apoptozis, nekrotick hücre) istatistiksel olarak bir fark bulunmamıştır (p>0,05). Sonuç olarak; Ch ve 7-dhc'nin koç spermasını dondurma (soğuk şoku) ve çözdürme prosedürlerine karşı koruduğu, 7-dhc'nin ch yerine koç spermasının sulandırılması ve dondurulmasında kullanılabileceği; ayrıca, ch ve 7-dhc ile elde edilen in vitro sonuçların dölverimlerinin de alınarak sağlamasının yapılması gerektiği sonucuna varıldı.trAkkaraman koçlarıspermaAkkaraman koçlarda spermanın kolesterol ve 7-dehidrokolesterol ile dondurulması ve değerlendirilmesiCryopreservation and evalution akkaraman ram semen with cholesterol and 7-dehydrocholesteroldoctoralThesis