Demir, RemziÇankaya, Levent2022-10-252022-10-252016http://hdl.handle.net/20.500.12575/84835Ali Sedad Bey'in, 1883 yılında basılan kitabı; 192 sayfa, altı ana bölüm ve 25 alt bölümden oluşmaktadır. Modern bilimlerle ilgili olduğu görülen 10 alt bölüm, tezimizin birinci bölümünde ele alınmıştır. Yeni bilimlerin sonuçlarından destek alınarak; Eş'arî atomculuğu odağında yeni bir kelâmi okumanın yapıldığı diğer 15 alt bölüm ise tezimizin ikinci bölümünde ele alınmıştır. Ali Sedad Bey, kitabında, ulaşmak istediği sentezde kullanmak için termodinamik bilimine ilişkin bilgiler vermektedir. Enerjinin Korunumu Yasası ve enerji dönüşümlerin altında yatan gerçek sebebin atomların hareketi olduğu özellikle vurgulanmaktadır. Eş'arî kelâmına sıklıkla atıf yapan Ali Sedad Bey, evrendeki tüm olayların ilâhi bir gücün müdahalesi ile geçtiği düşüncesi ile termodinamik ilkeler arasında bir bağlantı kurmaktadır. Kelâmcıların evren tasavvurlarına uygun biçimde; evrenin kadim Allah ve diğer hadis varlıklar biçiminde ikiye ayrıldığını görüyoruz. Ali Sedad Bey, Allah dışındaki hadis varlıkları tamamen atomlardan oluşan maddi cisimler olarak görmektedir. Bu doğrultuda, hadis varlıkların; asla soyut olamayacaklarını ve sonsuzluk kavramlarını çağrıştıran özelliklere sahip olamayacaklarını savunmaktadır. Tezimin konusu olan kitabın yazarı, modern bilimlerin rasyonel sonuçlarının, İslami öğretiler ile örtüştüğünü ifade etmektedir. Zamanın bilimlerinden destek alarak; mütekellimlerin kadim öğretisini yeniden canlandırdığı görülen Ali Sedad Bey, yeni ilm-i kelâmın kurucusu kabul edilebilir. Anahtar Kelimeler: Ali Sedad, Termodinamik, Enerjinin Korunumu, Kelâm, Eş'arîlik, Atomculuk, Kelâm Atomculuğu, Bilim TarihitrAli SedadKavâ`idü't-Tahavvülât fî Harekâti'z-ZerrâtdoctoralThesis