ÖZTÜRK, Hacı Ömer (Yazar)TERCAN, Erdal (Tez Danışmanı)2019-02-0720062019-02-07http://hdl.handle.net/20.500.12575/28497Adaletin basta gelen garantilerinden biri davaların kapalı kapılar arkasında degil, hâkimiyetin gerçek sahibi olan ve aynı zamanda devlet faaliyetlerini nihai olarak denetleyen halkın gözü önünde cereyan etmesidir. Hukuk sistemimizde aleniyet ilkesi verilen önem nedeniyle Anayasa'nın 141. ,HUMK'un 149. , CMK'nın 182. ve İYUK'un 18. maddesinde düzenlenmistir. Adil yargılamanın unsuru olan aleniyet, davanın tarafları yanında isteyen herkesin , yargılamanın gerçeklestirildigi, durusmaların yapıldıgı oturumların icra edildigi yere girip, bizzat yargılamayı izleyebilme imkanına sahip olmasıdır. Medeni usul hukukunun amaçları arasında yer alan, sübjektif hakkın saglanması için, adil yargılamanın bir unsuru olan aleniyet ilkesine uyulmus olması, gerçegin bulunmasına yardımcı olacaktır. Adil yargılama hakkını, Türkiye Cumhuriyeti Devleti de bir kanunla uygun bulmak suretiyle iç hukukun bir parçası haline getirmistir. Avrupa İnsan Hakları Sözlesmesinin 6. maddesi ve Anayasanın 36. maddesi, herkesin adil yargılanma hakkına sahip oldugunu hüküm altına almıstır. Aleniyet ilkesinin çekismesiz yargıda uygulanması, çekismeli yargıya göre daha dardır. Bunun sebebi de çekismesiz yargıda durusma yapma zorunlulugunun olmamasıdır. Temyiz mahkemeleri önündeki incelemeler eger davanın maddi yönünü de içeriyorsa veya sanıgın sorumlulugunun tespit edilmesi gerekiyorsa aleni olarak yapma zorunlulugu dogacaktır. Hem anayasada hem HUMK'da hem de AİHS'nin 6. maddesinde açıkça belirtildigi üzere genel ahlak, kamu düzeni ve milli güvenligin tehlikeye düsmesi sebebiyle durusmaların aleniyeti kaldırılabilir.Bu husus gerekçede belirtilir Doktrinde, aleni yapılması gereken bir durusmanın gizli yapılması halinde bunun Yargıtay tarafından bozma sebebi sayılmayacagı, durusmanın gizli yapılmıs olması sonuca etkili ise, ancak o zaman bir bozma sebebi teskil edilecegi kabul edilmektedir. Ancak, her durumda kanuna uygun davranmak hem hukuk adına hem de o kanunun uygulandıgı toplum adına gereklidir.trThesis