Onat, HasanOğuz, Elif2020-03-112020-03-112020http://hdl.handle.net/20.500.12575/70380Dinin anlaşılma şekilleri olan mezheplerin, din yerine ikame edilmesi çeşitli problemlere sebep olmaktadır. Birer zenginlik kaynağı olması gereken mezheplerin, tek hakikat olma iddiası taşımaları, kendisinden olmayanları hakikatten sapmış, bid‘at ehli olarak görmeleri temel problemlerden birini oluşturmaktadır. Bu bakış açısıyla aynı mezhep çatısı altında yer alan ekollerin dahi birbirleriyle mücadelelerinin zaman mekân bağlamı, fikir-hadîse irtibatı çerçevesinde incelenmesi gerekmektedir. Mihne olayları ile tarih sahnesine çıkan ve Ehl-i Sünnet’in Ashabü’l Hadîs kolunun sembol ekolü haline gelen Hanbelîlik, süreç içerisinde Abbasi hilafetinin de desteğiyle Sünnilik ile özdeşleşmiştir. Hanbelî mezhebinin zihniyetini ve diğer mezheplere bakışını Ebü’l Ferec eş-Şirâzî örneği üzerinden incelemeye çalıştığımız bu çalışmamız üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde Ebü’l Ferec eş-Şirâzî’nin yaşadığı dönem olan 5./11. asır öncesi Hanbelî mezhebinin geçirdiği evreler tarihsel arka planı ile ele alınmaya, ikinci bölümde 5./11. asır Şam bölgesi Hanbelîliği, siyasi, sosyo-kültürel, dini-mezhebi açılardan irdelenmeye çalışılmıştır. Üçüncü bölümde ise Cüz Fih İmtihanü’s- Sünni mine’l Bid’i adlı eseri çerçevesinde Ebü’l Ferec eş Şirâzî’nin diğer mezheplere bakışı incelenmiş ve mezhepler arasındaki tartışma konularına yer verilmiştir. Eserin İslam düşünce tarihi açısından önemi, Sünni olmanın kriterini Hanbelî zihniyetine göre belirlemesidir. Bu eser ile Ehl-i Sünnet içerisinde kabul edilen Eş’arîlik mezhebinin Ebü’l Ferec eş-Şirâzî tarafından nasıl Sünnilik dışı sayıldığı ve kafirlikle itham edildiğini görmekteyiz. The replacement of the sects, which are the forms of understanding of religion, instead of religion, causes various problems. One of the main problems is the fact that the sects, which should be a source of wealth, claim to be the only truth, and view the ones who are not from them as the people of (innovation)bid‘at. From this point of view, the struggles of ecoles belonging to the same sect should be examined within the context of time-place context and idea-event connection. Hanbalism, which emerged on the stage of history with the events of Mihna and became the symbolic school of Ashab al-Hadîs branch of the Ahl al- Sunnah, was identified with Sunnism with the support of Abbasid caliphate.This study, which tries to examine the mentality of Hanbalism and its view on other sects through the example of Abû’l’Faraj al-S̲ h̲ īrāzî, consists of three chapters.In the first chapter, the phases of the Hanbalism before the 5th /11th century will be discussed with its historical background. In the second chapter, 5th /11th century Hanbalism in Damascus, to cover the period Abû al-Faraj al-S̲ h̲ īrāzî’s lived in political, socio-cultural, religious sectarian aspects are tried to be examined. In the third chapter, Abu al-Faraj al Shirâzî's view of other sects was examined and discussion topics among the sects were discussed within the refusal named Jüz Fih Imtıhanü’s-Sunni Mine’l Bid’i. At the end of the study, the translation of the rejection was added as an annex. The importance of the refusalin terms of the history of Islamic thought is that it determines the criterion of being Sunni according to Hanbali mentality and has a kind of criterion. Through this work, it is possible to understand how the Ash’arism which was accepted as a Sunni school, was considered as out of Sunnism and was accused of infidelity by Abû al-Faraj al-S̲ h̲ īrāzî.trHanbeliŞamEbü'l Ferec eş-ŞiraziHanbaliDamascusAbu al- Faraj al-ShirazimasterThesis01177