Meriç, NiyaziDoğan, Mustafa2022-09-232022-09-232014http://hdl.handle.net/20.500.12575/84323Lüminesans yöntemlerle tarihlendirme yapabilmek için günümüze kadar birçok tarihlendirme cihazı geliştirilmiştir. Bu tezin kapsamında ELSEC-9010 OSL tarihlendirme sistemi ile uyumlu çalışabilecek özgün bir lüminesans okuma başlığı tasarlanmıştır. Tarihlendirme laboratuvarımızda bulunan ELSEC–9010 OSL tarihlendirme sistemine yeni bir kuvars okuma başlığı yapılması kuvars örneklerle çalışma yapılabilmesine de olanak sağlamıştır. Tasarlanan okuma başlığı vidalanabilen optik filtre yuvasına sahiptir. Okuma başlığında geniş bir spektrum aralığına (180nm-900nm) duyarlı olan ve kuantum verimi de benzerlerine göre oldukça yüksek olan bir fotoçoğaltıcı tüp (Hamamatsu-R9110) kullanılmıştır. Üç adet optik filtre cihaz içerisinde birlikte kullanılabilmektedir, bu şekilde istenilen bant aralığı için, istenilen filtre kombinasyonları rahatça oluşturulabilmektedir. Bu esnekliğinin yanında farklı dalgaboylu uyarma kaynakları ile de okuma başlığı rahatça çalışabilmektedir. Çalışmada yeni tasarlanan okuma başlığı ile iki farklı deney konfigürasyonu oluşturulmuştur. Birinci konfigürasyonda polimineral ince taneciklerden 650 nm lazer uyarımı yapılarak eşdeğer doz tespiti yapılmıştır. Aynı toprak örneklerinden hazırlanan bir diğer disk grubu ile ELSEC-9010 IRSL(880nm) okuma başlığında sözkonusu deney tekrarlanmıştır. Her iki başlıkdan elde edilen eşdeğer doz sonuçları karşılaştırılmış ve çıkan sonuçlar yorumlanmıştır. İkinci konfigürasyonda kuvars mineralleri ile deney yapılmıştır. Aynı kuvars minerallerinden hazırlanan bir diğer disk grubu ile de RİSØ TL/OSL cihazının kuvars okuma başlığında deney tekrarlanmıştır. Her iki deneyden elde edilen eşdeğer doz sonuçları karşılaştırılmış ve yeni okuma başlığının sonuçlarının RISØ TL/OSL cihazı ile uyumlu olduğu görülmüştür. İlave olarak lüminesans okuma başlığı ile beraber çalışabilecek, LED'lerin pulslu olarak çalıştırılabilmesine imkân veren puls uyarma cihazı tasarlanmıştır. Puls uyarma cihazının çalışması osiloskop ekranın'dan puls sinyalleri kontrol edilerek doğrulanmıştır.trDiyod lazerOptik uyarımlı lüminesans(Hamamatsu-R9110)Pulslu lazer ve led uyarmalı lüminesans okuma başlığı tasarımı ve tarihlendirme çalışmalarında kullanılmasıdoctoralThesis