Bağrıaçık, Yeşim Işık2025-02-062025-02-062024https://dspace.ankara.edu.tr/handle/20.500.12575/92241IX. yüzyıl sonlarında büyük Horasan topraklarında kurulan Gazneli Devleti, kurulduğu coğra toprakların siyasi, edebî ve kültür değerlerine kıymet vermiştir. Sâmânî devlet geleneği mirası içerisinde yer alan Gazneli sultanları dönemin ilmi ve edebî ortamı içerisinde yetişmişlerdir. İslam dininin şekil aldığı bu dönemde hem İslam dininin bölgede yayılmasına hem de Fars şiirinin gelişmesine büyük ölçüde katkı sağlamışlardır. Gazneliler başta Sultan Mahmud olmak üzere seçkin sınıf; devlet geleneğinin, kültürünün, yaşam şeklinin, düşünme biçiminin ve padişahın isminin sonraki nesillere aktarımına vesile olduğuna inandıkları kasîdeye oldukça önem vermişlerdir. Farsça şiir yazan şairleri destekleyen Sultan Mahmut şairleri sarayında ağırlamıştır. Böylece şairler padişah ile yakın temasta olmuş ve çoğu zaman savaşlarda padişahın yanında yer almışlardır. Farsça kaynaklarda Gazneli sarayının şairleri desteklemesi ve saray şairlerinin sultanları övmeleri sultanların kişisel hırsı ve kibiri ile örtüştürülse de aslınsa Gazne sarayındaki bu durum Sâmânî devlet geleneğinin bir devamı olarak düşünülebilir. Bu bağlamda şairlere kıymet veren saray ve çevresi, şairleri adeta baş tacı etmişlerdir. Bu çalışmada Unsurî'nin Gazneli Devleti'nin en başarılı padişahı olan Sultan Mahmud için kaleme aldığı Farsça kasîdeleri üzerinde durulacaktır. Tarihi veriler dikkate alınarak yapılan çalışmada bilgiye kıymet veren Sultan Mahmud'un dindar, cömert, adil, kararlı ve savaşçı bir padişah olması hasebiyle Unsurî'nin övgüsüne mazhar olduğu tespit edilmiş, Sultan Mahmud'un kişiliğinin şiire ne şekilde yansıdığı araştırılmıştır.trİran ŞiiriKasîdeGazneli SarayıSultan MahmudUnsurîArticle