Esen, MuammerArpacık, Mehmet Emin2020-09-142020-09-142018http://hdl.handle.net/20.500.12575/71813Kâinatın her tarafında görülen "hayır veya şer" kimden veya nereden geliyor? hayır veya şer olarak tanımlanan varlıkların asıl mahiyetleri nedir? Varlıklara bu özellik kim tarafından konulmuş? Ne için bu kadar kötülük var? Hayır ve Şer kime ve neye verilmeli? İslam düşünürlerinin ve ekollerin konuya yaklaşımı nedir? Bu gibi sorulara bir derece cevap bulmak ve "Hayır ve Şerrin Allah'a Nispeti" konusunda İslami ekollerinin görüşleri ile bu ekolleri bir derece temsil eden İslam âlimlerinin konuya yaklaşımı irdelenmeye çalışılmıştır. "Hayır" konusunda fazla bir tartışma olmamakla beraber, şer ve şerrin kaynağı ve mahiyeti ile Allah'a isnadı konusunda çok tartışmalar yaşanmıştır. Özellikle Mu'tezile ve Ehl-i Sünnet Ekolu arasında odaklanmakla beraber, insan fiilleri ve iradesi etrafında çok hararetli tartışmalar yapılmıştır. Bütün hayır veya iyiliği Allah'a veren İslam düşünürleri, şerrin asıl kaynağı olarak görülen insanı ve onun kudret ve iradesi sonucu oluşan kötülüğü Allah'a nispet ederken çok farklı görüşler ortaya atmıştır. Cebir ve zorlamayı savunan "Cebriye" ekolu ile insanın mutlak hürriyetini savunan "Mu'tezile" ekolu iki uç noktayı temsil ederken, "Ehl-İ Sünnet" denilen ekol vasat bir yöntem izlemiştir. İslami ekollerin konuya yaklaşımı ele alınırken, daha çok insan fiili ve iradesi ile yaratma fiili kader mevzuları üzerinde durulmuştur. "hayır ve şerrin" hikmet ve maslahatı boyutu ile vahiy ve akıl perspektifinde konu açıklanırken objektif olunmaya gayret edilmiştir. Anahtar Sözcükler: Hayır, Şer, Mu'tezile, Ehl-i Sünnet, İnsan Fiili, Nispet Where do goodness and badness that are present all around the universe come from? What are the true nature of the beings that are described good or bad? Who has given this feature to the beings? Why are there so much badness? To whom goodness and badness should be given? What is the approach of Islamic thinkers and school to this subject? In this study we tried to find answers to such questions, and analyze the views of Islamic schools on the sebject of "Attribution of Goodness and Badness to Allah", as well as Islaimc scholars representing those schools to some extent. Although there has not been much debate on "Goodness", there has been much debate on badness and the source, content and its attribution to Allah. While predominantly being conducted between the Mu'tezile and Ehl-i Sunnet schools, there have been heated discussions on acts and will of the man. Islamic thinkiers, who attribute all goodness and badness to Allah, have put forth different views while attributing to Allah the man who is seen as the main source of badness and the badness that emerge as a result of the man's power and will. While 'Cebriye' school advocating force and coercion and 'Mu'tezile' school advocating absolute freedom of the man represented two extreme points, 'ehl-i sunnet' school followed the middle way. While discussing the Islamic schools' approach to the issue, we focused mainly on the acts and will of the man, the act of creation and the destiny. We tried to be objective while explaining the issue from the perspective of wisdom and reason of "goodness and badness," and revealation and mind. Key Words: Goodness, Badness, Mu'tezile, Ehl-i Sünnet, Will of the Man, CorrelationtrHayırŞerMu'tezileEhl-i Sünnetİnsan FiiliNispetmasterThesis01113