Atasoy, FatihSavaşçı, Mustafa2022-09-262022-09-262014http://hdl.handle.net/20.500.12575/84363Bu araştırmada, yerli sığır ırklarından Yerli Kara, Doğu Anadolu Kırmızısı ve Boz Irkta et kalite özellikleri üzerine tesirli olan kalpastatin (gevreklik) ve thyroglobulin (mermerleşme) gen polimorfizlerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla Tarımsal Araştırmalar Genel Müdürlüğü'ne bağlı Lalahan Hayvancılık Merkez Araştırma Enstitüsü/Ankara (36 baş Yerli Kara, 10 baş Doğu Anadolu Kırmızısı) Doğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü/ Erzurum (41 baş Doğu Anadolu Kırmızısı) ve Bandırma Koyunculuk Araştırma İstasyonu/Bandırma'da (52 baş Boz Irk) yetiştirilen 139 baş sığırdan kan numuneleri toplanmıştır. Kalpastatin geni için; CC, CG ve GG genotip frekansları sırasıyla 0,45, 0,47 ve 0,08 olarak gözlenmiştir. Genel hayvan grubu içinde genotipik frekans farkının önemli olduğu tespit edilmiştir. Tüm populasyonlarda C allelinin frekansı (p), G allelinin frekansından (q) yüksek olarak bulunmuştur. İncelenen üç ırkın genelinde ortalama p allel frekansı 0.67 ve q allel frekansı 0.33 olarak bulunmuştur. Thyroglobulin geni için ise; CC, CT ve TT genotip frekansları sırasıyla 0,64, 0,29 ve 0,07 olarak tespit edilmiştir. Genel hayvan grubu içinde genotipik frekans farkının önemli olduğu belirlenmiştir. Thyroglobulin geni için tüm populasyonlarda C allelinin frekansı (p), T allelinin frekansından (q) yüksek bulunmuştur. Irkların genelinde ortalama p allel frekansı 0.77 ve q allel frekansı 0.23 olarak bulunmuştur. Bazı yerli sığır ırkları üzerinde yapılan bu çalışmada, genetik analizler sonucunda, ortalama FIS, FIT ve FST değerleri sırasıyla, -0,010; 0,045 ve 0,055; tespit edilmiştir. FIS, değerinin negatif olarak hesaplanması populasyonun dengede olmayışını göstermektedir. Bu değerler heterozigot fazlalığını göstermektedir. Alt populasyonlardaki akrabalı yetiştirme katsayısını gösteren ve tüm populasyondaki heterozigotların ortalama eksikliğini gösteren FIT değeri % 4.54 olarak tahmin edilmiştir. Populasyonlar arası genetik farklılığın tespiti amacıyla FST değerleri hesaplanmıştır. Populasyon çiftleri arasında en fazla farklılığın Boz Irk-Doğu Anadolu Kırmızısı (0.1041) ve en az farklılığın Yerli Kara-Doğu Anadolu Kırmızısı (0.00408) arasında olduğu belirlenmiştir. Heterozigotluk indeksi (He) Boz Irk, Doğu Anadolu Kırmızısı ve Yerli Kara ırkı sığırlarda sırasıyla; 0.2788; 0.4412 ve 0.4306 olarak tespit edilmiştir. Heterozigotluğun Boz Irk populasyonunda diğer populasyonlara göre daha düşük olması bu sığırların yakın akraba olabileceğini ve diğer populasyonlara göre daha kapalı yetiştirildiklerini düşündürmüştür. En düşük genetik uzaklık değeri Yerli Kara ve Doğu Anadolu Kırmızısı ırkı arasında (0.006), en yüksek ise Boz Irk ile Doğu Anadolu Kırmızısı ırkı (0.056) arasında hesaplanmıştır.trPolimorfizm-genetiGenlerKalpastatindoctoralThesis