Albayrak, HalitOltulu, Murat2022-09-022022-09-022015http://hdl.handle.net/20.500.12575/83644Araştırmamız dini yasaklı alanın en önemli ifadelerinden biri olan 'haram' sözcüğünün semantik analizidir. Giriş ve iki bölümden oluşmaktadır. Giriş bölümünde araştırmanın konusu, çerçevesi, amacı, yöntemi, kullandığımız kaynaklar ve kelimenin vaz' anlamı olan yasak olgusu hakkında bilgiler sunduk. İlk ölümde 'haram' kelimesinin etimolojik tahlilini yaparak kelimenin temel anlamını ve anlam sınırlarını tespit etmeye, ikinci bölümde ise kelimenin semantik yöntemle analizini yaparak Kur'an öncesi dönem ve Kur'an açısından aralarındaki farkları ortaya koymaya çalıştık. Bir tarafı 'ulvilik' bir tarafı da 'kirlilik' olmak üzere çift yönü haiz, temelde 'men etmek' anlamına gelen 'haram' sözüğü, türevleri ile birlikte Kur'an'ı Kerim'de seksen üç yerde geçmektedir. Pekçok formu olan sözcük tüm bu formlara temel anlamını taşımıştır. Kelime hem Kur'an öncesi dönemde hem de Kur'an'da anahtar bir kavram olarak kullanılmıştır. Odak bir kavramdan yoksun olan Kur'an öncesi dönemde, kelime temeli zan, ze'îm ve hevâ olan, semantik sınırları geniş ve belli olmayan bir kavramdır. Bu sebeble de kelimenin özü gereği getirdiği yasaklar tabusal olmaktan ileriye geçememektedir. Kur'an ise bizzat kelimenin temeline müdahale etmiştir. Buna göre 'haram' bizzat Allah'ın vahyi ile bildirdiği bir husustur. Bu aşamadan sonra 'haram' gereği olan yasaklar da Allah'ın koyduğu dini birer yasaktır. Bu anlamda kelime temel anlam ve form düzeyinde aynı kalsa da kavram olarak değişmiştir. Diğer taraftan Kur'an öncesi dönemin temelini teşkil eden şirk, küfr, fahşa, ism, bağy gibi hususlar kelimenin kirlilik boyutu ile ilişkilendirilerek yasaklılar listesine dâhil edilmiştir. Özetle 'haram' semantik olarak değişime uğramış bir sözcüktür.trKur'an-ı KerimmasterThesis