Kutlay, ŞehimSoysal, Merve2024-03-222024-03-222020http://hdl.handle.net/20.500.12575/90622Amaç:Aksiyel Spondiloartropati (AxSpA)tanılı non-steroidal anti-inflamatuvar ilaç (NSAII) veya anti-TNF kullanan hasta grubu ile kontrol grubunda fekal kalprotektin (fCal), serum IL-17/23, malondialdehit (MDA) ve glutatyon peroskidaz (GPO) düzeylerinin karşılaştırılması ve AxSpA grubunda fCal, serum IL-17/23, MDA ve GPO düzeylerinin demografik, laboratuvar, klinik özellikler, hastalık aktivite ölçekleri ile ilişkisinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Yöntem: Çalışma, kesitsel bir çalışma olarak tasarlandı. Çalışmaya toplam 75 kişi dahil edildi. NSAII grubuna 25 hasta, anti-TNF grubuna 25 hasta, kontrol grubuna 25 gönüllü katıldı. Çalışmaya katılan bireyler hastalık aktivite ölçekleri, ESH, CRP ile değerlendirildi. Çalışmaya katılan bireylerin ELISA yöntemi ile gayta örneklerinden fCal, serum örneklerinden IL-17/23, spektrofotometrik yöntem ile MDA ve GPO düzeyleri ölçüldü. Bulgular: NSAII grubunda fCal düzeyi anti-TNF grubuna göre daha yüksek, kontrol grubunda ise en düşük düzeyde bulunmuş olup bu fark istatistiksel olarak anlamlı değildir. Anti-TNF grubunda NSAII grubuna göre IL-23 düzeyi daha yüksektir.IL-17, MDA ve GPO düzeyleri için gruplar arasında anlamlı fark saptanmamıştır. Geçmişte sulfosalazin kullanım öyküsü ile fCal düzeyi arasında negatif yönde güçlü bir ilişki saptanmıştır. HLA-B27 pozitifliği ile fCal düzeyi arasında pozitif yönde zayıf bir ilişki saptanmıştır. AxSpA grubunda CRP ile fCal düzeyi arasında pozitif yönde zayıf bir ilişki saptanmıştır. Fekal kalpotektin ile hastalık aktivite ölçekleri arasında ilişki saptanmamıştır. IL-17 ile BASDAI, ASDAS-CRP arasında pozitif yönde zayıf bir ilişki saptanırken, MASES ile arasında pozitif yönde güçlü bir ilişki saptanmıştır. IL-23 ile hastalık aktivite ölçekleri arasında ilişki saptanmamıştır. MDA ile BASFI ve BASDAI arasında pozitif yönde zayıf güçte bir ilişki saptanmıştır. Sadece IL-23 ile GPO arasında negatif yönde zayıf bir ilişki saptanmış, diğer düzeylerin arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki gözlenmemiştir. Sonuç: NSAII grubunda fCal düzeyi anti-TNF grubuna göre daha yüksektir. Anti-TNF grubunda NSAII grubuna göre IL-23 düzeyi daha yüksektir. IL-17 ile BASDAI, ASDAS-CRP, MASES arasında; MDA ile BASFI ve BASDAI anlamlı ilişki saptanmıştır.Sadece IL-23 ile GPO arasında negatif yönde ilişki saptanmıştır. AxSpA'lı hastalarda fCal, IL17/23, MDA ve GPO'yu inceleyen daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır. Anahtar kelimeler: Aksiyel spondiloartropati, non-steroidal anti-inflamatuvar ilaç, anti-TNF, fekal kalprotektin, IL17, IL23, malondialdehit, glutatyon peroksidaztrAksiyel spondiloartropatinon-steroidal anti-inflamatuvar ilaçanti-TNFfekal kalprotektinMedicalThesis