İşçiler, Osmanlı’nın İşçileri Ve Yasal Kısıtlamaları
No Thumbnail Available
Date
2024
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Ankara Üniversitesi
Abstract
Sanayi Devrimi ile birlikte çalışma koşulları değişmiştir. Kol
gücünün yerini makineler almış, toplumsal, sosyal ve ekonomik
alanda radikal değişiklikler yaşanmıştır. Hayat standardını, sosyoekonomik şartları ve çalışma koşullarını tamamen değiştiren
Sanayi Devrimi dünyadaki dengeleri de değiştirmiştir.
Sanayileşmenin yeni bir güç olarak ortaya çıkmasıyla işçi sınıfı
doğmuştur. Üretimin ortaya çıkmasında son derece önemli bir
paya sahip olan işçi sınıfı zamanla gücünün farkına varmış, yasal
hakları için mücadele etmiştir. Devrime kadar köylerde yaşayan
halk çalışmak için kasabalara ve şehirlere göç etmiştir.
Şehirlerdeki sosyo-ekonomik denge bozulmuş, toplumsal sınıf
farklılıkları belirginleştirmiştir. Dünyayı derinden etkileyen
Sanayi Devrimi sömürgecilik arayışını başlatmıştır. Sanayisini
tamamlayan ülkelerde hammadde ve pazar ihtiyacı ortaya çıkmış,
bu durum dünya ticaret dengesini değiştirmiştir. Devletlerin
iktisadî yapısında, iş gücünde, ekonomik yapısında değişim
gerçekleşmiştir. Ekonomik değişimle beraber işçilerin sınıfsal
davranışlar geliştirdiği bir dönem başlamıştır. Sanayi Devrimi
Osmanlı ekonomisine zarar vermiştir. Küçük atölyeler ve el
tezgâhları kapanmış, işsizlik artıştır. II. Meşrutiyet’in ilanından
sonra sermayedara karşı işçi sınıfı kitlesel eylemler
gerçekleştirmiştir. Grevlerin hızla artmasıyla devlet işçi sınıfını
kontrol altına alamamıştır. Bunun için Tatil-i Eşgal Kanununu
yürürlüğe koymuştur. İşçi örgütlenmesi ve işçi hareketlerinin
büyük bir ivme kazandığı II. Meşrutiyet döneminde Osmanlı
işçilerinin içinde bulundukları koşullar basın aracılığıyla kitlelere
ulaştırılmıştır. Bu makalenin diğer çalışmalardan farkı; siyasî ve
sosyal hayatta varlık mücadelesi veren işçilerin koşullarını kendi
ağızlarından anlatmasıdır. Makalenin ele aldığı problem, devletin
işçilerin sorunlarına olan yaklaşımıdır. Betimleyici araştırma
tekniğinin kullanıldığı makalede, devletin yürürlüğe koyduğu
kısıtlayıcı tedbirlere karşı işçinin verdiği mücadele ele alınmıştır.
Elde edilen bulguya göre; işçilere uygulanan kısıtlamalar ve
yaptırımlar işçi sınıfının hak mücadelesini engelleyememiştir. İşçi
sınıfını kontrol altında tutma çabası, işçi sınıfını bilinçlendirmiş ve
kitlesel grevleri meydana getirmiştir. Osmanlı işçilerinin bir sınıf
olarak kabul edilmemesinin nedenleri ortaya koyması
bakımından makalenin alana bir katkı sunduğu düşünülmektedir.
Description
Keywords
İşçi, Sermayedar, Devlet, Baskı ve Şiddet, Kanun