Görgü tanıklığında, ahlaki yargı değişiminin bellek hataları ve tanığın işlemleme performansı üzerine etkisi
No Thumbnail Available
Files
Date
2019
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Sağlık Bilimleri Enstitüsü
Abstract
Adli mekanizmalarda görgü tanığı önemli bir rol oynamaktadır. Birçok ülkede, masum kişiler, görgü tanığının verdiği yanlış ifade yüzünden hüküm giymektedir. Ayrıca görgü tanıklığı alanyazınında yapılan birçok araştırma, orjinal anı ile ilgili maruz kalınan yanlış bilginin belleği yanılttığını göstermektedir. Bu çalışmanın amacı ise orjinal olay ile ahlaki yargı arasındaki ilişkiyi test etmek ve olay öncesi ya da olay sürecinde ahlaki yargıyla ilişkili yanlış bilginin bellek hatalarına olan etkisini saptamaktır. Çalışma, ilk aşamasında 80, ikinci aşamasında 60 olmak üzere toplam 140 üniversite öğrencisi ile yürütülmüştür. Öncelikle üniversite öğrencilerinden yazılı onam alınmış ve araştırma ayrıntılı olarak anlatılmıştır. Araştırmacı tarafından hazırlanan Tanıma Testi, SuperLab 4.0 programı ile katılımcılara uygulanmış ve farklı sürelere sahip aynı video izletilmiş ve olayın doğru ve hatalı olarak anlatıldığı olay sonrası hikaye okutulmuştur. Ardından hazırlanan tanıma testi ile katılımcıların bellekleri ve tepki süreleri test edilmiştir. Çalışmanın ikinci aşamasında, olayın ahlaki boyutu ele alınmış, olumlu, olumsuz ve nötr olarak anlatıldığı önbilgi metni okutulmuş ve belirlenen video izletilmiştir. Ardından tuzak soruların bulunduğu bir tanıma testi ile katılımcıların bellekleri ve tepki süreleri test edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre, ahlaki yargı değişimine neden olan durumların bellek hatalarında ve görgü tanıklığında etkili olduğu bulunmuştur.
Description
Keywords
Ahlaki Yargı, Bellek Hataları, Görgü Tanıklığı, Olay Sonrası Bilgi, Önbilgi, Tepki Süresi