Disiplin cezası almış lise öğrencilerinin manevi ihtiyaçlarının belirlenmesi ve Değer Odaklı Manevi Güçlenme ve Bakım Programının (DOMAB) etkisinin incelenmesi
No Thumbnail Available
Date
2024
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
ANKARA ÜNİVERSİTESİ
Abstract
Araştırmanın amacı disiplin cezası almış lise öğrencilerinin manevi ihtiyaçlarını belirlemek, belirlenen manevi ihtiyaçlara göre öğrencilerin yaş ve ilgi seviyesine uygun içerikler hazırlamak, hazırlanan içerikleri öğrencilere sunmak, sunulan içeriklerin öğrencilerin Tanrı algısı, merhamet ve psikolojik iyi oluş düzeyleri üzerindeki etkisini incelemektir. Araştırmada çalışma grubunu, Ankara ili Çankaya ilçesine bağlı bir Anadolu lisesi öğrencileri arasından uyarılmış ve disiplin cezası almış ve bunlar arasından rastgele seçilmiş 9., 10., 11. ve 12. sınıflardan karışık olacak şekilde 40 kişi deney grubu ve 40 kişi de kontrol grubu olarak toplamda 80 öğrenci oluşturmaktadır. Uygulama esnasında öğrencilerin okul değişikliği yapma olasılıkları göz önünde bulundurularak 60 kişi olarak planlanan araştırmaya 80 kişi ile başlanmıştır. Sınıf bazında kontrol grubu ile deney grubu arasında eşitliğin sağlanması için bazı ölçekler değerlendirme dışı bırakılmıştır. Buna ek olarak okul değişikliği yapanlarla birlikte hatalı olan ölçeklerin de çıkarılması sonrasında 32 deney, 32 kontrol grubu olmak üzere 64 kişinin ölçek analizleri yapılmıştır. Araştırmaya uyarılan, kınama ve okuldan uzaklaştırma cezası alan öğrenciler dâhil edilmiştir. Öğrenciler rastgele deney ve kontrol grubu olarak ayrılmıştır. Başlangıçta her iki gruba da Tanrı Algısı Ölçeği, Merhamet Ölçeği ve Psikolojik İyi Oluş Ölçeği uygulanmıştır. Uygulama sonrasında deney grubuna uzmanlar tarafından hazırlanmış ikili görüşme soruları sorulmuş ve manevi ihtiyaç analizi yapılmıştır. Analiz sonrasında belirlenen ihtiyaçları içeren manevi bakım içerikleri hazırlanmıştır. İçerikler her hafta bir değer işlenmek üzere 13 hafta boyunca öğrencilere uygulanmıştır. 14. hafta genel tekrar yapılmış ve sonrasında Tanrı Algısı Ölçeği, Merhamet Ölçeği ve Psikolojik İyi Oluş Ölçeği hem deney hem de kontrol grubuna tekrar uygulanmıştır. Son-testten sonra izleme testinin de uygulanması ile veriler SPSS programı ile analiz edilmiştir. Analiz sonuçlarına göre uygulanan DOMAB programı, öğrencilerin sevgi yönelimli Tanrı algısı, merhamet ve psikolojik iyi oluş puanlarını artırmış ve korku yönelimli Tanrı algısı puanını düşürmüştür. Bununla birlikte DOMAB programının uygulandığı deney grubundaki öğrencilerin değer algısının pozitif yönde değiştiği, programın değerleri hayata geçirme konusunda öğrencilere olumlu etki ettiği sonucuna ulaşılmıştır.
Description
Keywords
maneviyat, ergenlik, merhamet