BİR TÜKETİCİ HAKKI OLARAK SAĞLIKLI BİR ÇEVREYE SAHİP OLMA HAKKI
No Thumbnail Available
Files
Date
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
ANKARA ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ SOSYAL ÇEVRE BİLİMLERİ ANABİLİM DALI
Abstract
Bu çalışmanın konusu, 'bir tüketici hakkı olarak sağlıklı bir çevreye sahip olma hakkı'dır. Konuya ilişkin olarak aşağıdaki sonuçlar elde edilmiştir: Sağlıklı bir çevrede yaşama hakkı, temiz, yeterli hava ve su; daha çok yeşil alan; temiz ve çağdaş bir kent; sağlıklı, kaliteli alt yapı hizmetlerinin sağlanması, oluşturulması ve savurganlığa karşı alınan tüm önlemleri kapsamaktadır. 5491 sayılı Kanunla değişik 2872 sayılı Çevre Kanunu'nun 30. maddesi, 'Çevreyi kirleten veya bozan bir faaliyetten zarar gören veya haberdar olan herkes ilgili mercilere başvurarak faaliyetle ilgili gerekli önlemler alınmasını veya faaliyetin durdurulmasını isteyebilir' hükmü ile, idari yargıda dava açabilmelerinin ilk adımı olarak, yönetim makamlarına başvurarak bu eylem ve etkinliğin durdurulmasını isteyebileceklerini göstermektedir. 2000 yılında çıkarılan 4577 sayılı yasanın 5. maddesinin a fıkrası açıkça, iptal davalarının 'menfaatleri ihlal edilenler tarafından' açılabilmesini kurala bağlamıştır. Tüketim olgusu insanlığın doğuşundan itibaren önce ABD'de, ardından Batı Avrupa ve giderek tüm dünyada tüketicinin korunması hareketinin başlaması ve genişleyen bir şekilde yayılması sonucunu doğurmuştur. Hem 1982 T.C Anayasası'nın 172. maddesi çerçevesinde, hem de AB ile olan ortaklık ilişkisi ve gümrük birliğinin öngördüğü uyumlaştırmayı sağlamak amacıyla 23.2.1995 tarihinde kabul edilen 4077 sayılı Tüketicilerin Korunması Hakkında Kanun ve bu Kanunda 4822 sayılı Kanun ile yapılan değişiklikler yapılmıştır. Bunların, Avrupa Birliği mevzuatı ile karşılaştırıldığında, eksik ve yetersiz kaldığı söylenebilir. Sonuç olarak, çevreyi koruyan bir tüketim bilincinin oluşturulmasının, gelecek nesillere sağlıklı bir temiz bir çevre bırakılması bakımından önemli olduğu ifade edilebilir.