Türkiye'de iklim değişikliği bağlamında temiz teknoloji edinimi: Metalik olmayan mineral ürünler sektöründe bir uygulama
No Thumbnail Available
Files
Date
2017
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Sosyal Bilimler Enstitüsü
Abstract
Günümüzde insanın karşı karşıya olduğu tehditlerden biri olan iklim değişikliği ile mücadelede medeniyetin bu aşamaya gelmesinde en önemli rolü oynayan teknoloji merkeze konumlandırılmaktadır. Temiz teknolojilerin geliştirilmesi ve yaygınlaştırılması ile iklim değişikliği ile mücadele için gereken emisyon azaltım miktarına önemli oranda ulaşılabileceği öngörülmektedir. Bu bağlamda imalat sanayinde temiz teknolojilerin edinimi hem iklim değişikliği faaliyetlerine katkı sağlaması açısından hem de sanayinin teknolojik dönüşümünün desteklenmesi açısından son derece önemlidir. Ne var ki yapılan çalışmalar temiz teknolojilerin beklenen ve gereken oranda yayılmadığını göstermektedir. Bu bağlamda teknoloji ediniminin nasıl ve neden gerçekleştiğinin ve bu sürecinin belirleyicilerinin tespit edilmesi ve öneminin anlaşılması küresel iklim değişikliği hedefine ulaşmada ve edinimi daha etkili hale getirmede yüksek öneme sahiptir. Bu çalışmada Türkiye'de sanayi kaynaklı emisyonlarda en yüksek paya sahip olan metalik olmayan mineral ürünler sektöründe temiz teknoloji edinim süreci, geliştirilen Teknoloji, Organizasyon ve Çevre Modeli temelli bir model ile tespit edilmeye çalışılmıştır. Çalışma sonuçları temiz teknoloji edinim sürecinin teknolojinin kendisine ilişkin değişkenler ve organizasyonel faktörlerden önemli oranda etkilendiğini ortaya koymuştur. Bu faktörler arasında teknolojinin karmaşıklık seviyesi, teknolojinin göreceli avantajı ve firmaya uygunluğu, firmanın insan kaynağı ve öngörüsü ön plana çıkan alt faktörler olmuştur. Çimento, seramik, cam ve kireç sektörlerinde yürütülen bu çalışmada firmaların Ar-Ge yapma durumunun temiz teknoloji edinimini etkilediği ve özellikle kireç sektörünün temiz teknoloji edinim sürecinde diğer sektörlere oranla hem teknik hem de finansal bazda daha fazla desteklenmesi gerekliliği ortaya çıkmıştır.
Description
Keywords
Temiz teknoloji edinimi, teknoloji yayılımı, iklim değişikliği, Teknoloji, Organizasyon ve Çevre Modeli (TOE), Metalik olmayan mineral ürünler sektörü