Babaların duygu sosyalleştirme uygulamaları ve bu uygulamaların okul öncesi çocuklarının sosyal ve duygusal gelişimlerindeki rolü
No Thumbnail Available
Date
2016
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Sosyal Bilimler Enstitüsü
Abstract
Bu çalışmanın amacı okul öncesi çocukların sosyal ve duygusal gelişimlerinde babalarının duygu sosyalleştirme uygulamalarının rolünü incelenmektir. Katılımcılar Ankara, İstanbul ve Denizli illerinden 30-84 ay arası çocuğu olan 149 anne ve babadan oluşmaktadır. Anne ve babaların duygu sosyalleştirme uygulamaları Olumsuz Duygularla Başa Çıkma Ölçeği ile değerlendirilmiştir. Babaların destekleyici ve destekleyici olmayan duygu sosyalleştirme uygulamalarını yordayan faktörleri belirlemek amacıyla, Çiftler Uyum Ölçeği, Kısa Semptom Envanteri, Temel Kişilik Özellikleri Envanteri, ve Ebeveynin Duygu Yönetimi Ölçekleri babalar tarafından doldurmuştur. Çocukların mizacı, duygu düzenlemesi ve sosyal yetkinliği anne ve babalar tarafından doldurulan Kısa Mizaç Ölçeği, Duygu Düzenleme Ölçeği ve Sosyal Yetkinlik ve Davranış Değerlendirme ölçekleri ile değerlendirilmiştir. Duygu sosyalleştirme uygulamalarında ebeveynin ve çocuğun cinsiyet farklılıklarını değerlendirmek amacıyla MANOVA kullanılmıştır. Bulgulara göre anne ve babalar destekleyici duygu sosyalleştirme uygulamalarında istatistiksel olarak anlamlı düzeyde farklı tutumlar sergilemektedir. Babaların destekleyici ve destekleyici olmayan duygu sosyalleştirme uygulamalarını yordayan faktörleri belirlemek amacıyla hiyerarşik regresyon analizi kullanılmıştır. Bulgulara göre babaların kişilik özellikleri (duygusal tutarsızlık ve uyumluluk/geçimlilik) ile babaların eşleri ile uyumu destekleyici duygu sosyalleştirme uygulamalarını anlamlı şekilde yordamaktadır. Öte yandan, babaların eğitim düzeyi, kişilik özellikleri (dışadönüklük) ve psikopatolojisi destekleyici olmayan duygu sosyalleştirme uygulamalarını anlamlı şekilde yordamaktadır. Araştırmanın ilerleyen kısımlarında babaların duygu düzenleme becerileri ile çocuklarının duygu düzenleme becerileri arasındaki ilişkide babaların duygu sosyalleştirme uygulamalarının aracı rolü ve babaların duygu sosyalleştirme uygulamaları ile çocuklarının sosyal yetkinliği ve psikolojik sorunları arasındaki ilişkide çocukların duygu düzenleme becerilerinin aracı rolü incelenmiştir. Son olarak, babaların duygu sosyalleştirme uygulamaları ile çocuğun sosyal ve duygusal gelişiminde çocuğun mizacının ve annelerin duygu sosyalleştirme uygulamalarının düzenleyici rolü ele alınmıştır. Araştırmanın analiz bulguları, alan yazın çerçevesinde tartışılmıştır. Anahtar sözcükler: Duygu sosyalleştirme, babaya ilişkin sosyalleştirme, duygu düzenleme, sosyal yeterlik, mizaç ve okul öncesi çocukluk dönemi
Description
Keywords
Baba, duygu sosyalleştirme